Sprawozdanie finansowe JSW S.A. za 2012 rok

3.1. Czynniki ryzyka finansowego

Działalność prowadzona przez Spółkę naraża ją na następujące ryzyka finansowe: ryzyko rynkowe (w tym: ryzyko cenowe, ryzyko zmiany kursów walut oraz ryzyko zmiany przepływów pieniężnych w wyniku zmian stóp procentowych), ryzyko kredytowe oraz ryzyko utraty płynności.

Zarządzanie ryzykiem finansowym jest wykonywane na szczeblu Zarządu. Spółka posiada dział zajmujący się monitorowaniem ekspozycji na poszczególne rodzaje ryzyk finansowych.

1. Ryzyko cenowe
   Spółka nie posiada istotnych inwestycji w kapitałowe papiery wartościowe sklasyfikowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako dostępne do sprzedaży lub wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy i w związku z tym nie jest narażona na ryzyko cenowe dotyczące zmian cen tego typu inwestycji.
2. Ryzyko zmiany kursów walut
   Spółka jest narażona na znaczące ryzyko zmiany kursów walut wynikające z ekspozycji walutowej JSW S.A., które może wpłynąć na wysokość przyszłych przepływów pieniężnych oraz wynik finansowy.

Celem nadrzędnym polityki Spółki jest ograniczenie do minimum ryzyka kursowego wynikającego z ekspozycji walutowej Spółki, które wynika z zagrożenia wysokości przyszłych przepływów pieniężnych oraz wyniku finansowego na skutek zmiany kursu walutowego. Spółka jest narażona na znaczące ryzyko zmiany kursów walut związane z prowadzoną sprzedażą produktów na rynki krajowe i zagraniczne. W ramach eliminowania ryzyka kursowego JSW S.A. w 2012 r. zawierała transakcje Fx Forward. Spółka dokonuje również w niewielkim stopniu zakupów materiałów, usług lub dóbr inwestycyjnych w walutach obcych. Sprzyja to w sposób naturalny ograniczeniu ryzyka zmiany kursów walut wynikającego z transakcji sprzedaży produktów.

Spółka nie stosuje rachunkowości zabezpieczeń.
Potencjalny wpływ wzrostu kursu EUR/PLN na zysk netto:

	31.12.2012	31.12.2011
zmiana	5%	5%
Zmiana wartości aktywów finansowych	11,2	3,5
Zmiana wartości zobowiązań finansowych	(7,5)	(9,8)
Wpływ na zysk przed opodatkowaniem	3,7	(6,3)
Efekt podatkowy	(0,7)	1,2
Wpływ na zysk netto	3,0	(5,1)

Potencjalny wpływ spadku kursu EUR/PLN na zysk netto:

	31.12.2012	31.12.2011
zmiana	(5%)	(5)%
Zmiana wartości aktywów finansowych	(11,2)	(3,5)
Zmiana wartości zobowiązań finansowych	7,5	9,8
Wpływ na zysk przed opodatkowaniem	(3,7)	6,3
Efekt podatkowy	0,7	(1,2)
Wpływ na zysk netto	(3,0)	5,1

Zmiany kursów innych walut niż EUR nie wpływają w istotny sposób na zysk netto JSW S.A.

c. Ryzyko zmiany przepływów pieniężnych w wyniku zmian stóp procentowych

Spółka narażona jest na ryzyko zmiany przepływów pieniężnych wywołane zmianami stóp procentowych. Ryzyko to związane jest przede wszystkim z potencjalnym wzrostem oprocentowania kredytu w przypadku wykorzystania dostępnej linii kredytowej oraz spadkiem dochodów z tytułu lokat bankowych i udzielonych pożyczek, dla  których odsetki liczone są wg zmiennych stóp procentowych. W 2012 r. JSW S.A. nie korzystała z finansowania zewnętrznego, posiadała natomiast wolne środki pieniężne, które były inwestowane w aktywa finansowe oprocentowane według zmiennej i stałej stopy procentowej. Ryzyko zmiany przepływów pieniężnych związane jest zatem ze zmianą stóp procentowych od posiadanych środków pieniężnych.

Spółka nie wykorzystuje instrumentów pochodnych w celu zabezpieczania się przed ryzykiem zmiany stóp procentowych. Natomiast w 2012 r. w celu minimalizacji negatywnego wpływu obniżki stóp procentowych na wyniki Spółki, zostały podjęte działania zmierzające do utrzymania dochodów z lokat terminowych, tj. przed zapowiadaną obniżką stóp zostały zawarte lokaty o terminie zapadalności dłuższym niż 3 miesiące, z możliwością zerwania bez utraty odsetek.

W 2012 r. Spółka nabyła obligacje imienne pieniężne o zmiennym oprocentowaniu wyemitowane przez Spółkę Energetyczną Jastrzębie S.A. („SEJ”) opisane w Nocie 15. Ponadto Spółka udzieliła pożyczki o zmiennym oprocentowaniu spółce zależnej „Advicom” Sp. z o.o. opisaną w Nocie 11.

W poniższych tabelach zaprezentowano potencjalny wpływ na zysk netto zmiany stóp procentowych o +/- 50 punktów bazowych.

Wpływ wzrostu stopy procentowej na zysk netto:

	31.12.2012	31.12.2011
Zmienność (+/-) w punktach bazowych	50pb	50pb
Zmiana wartości aktywów finansowych	12,9	13,7
Zmiana wartości zobowiązań finansowych	-	-
Wpływ na zysk przed opodatkowaniem	12,9	13,7
Efekt podatkowy	(2,5)	(2,6)
Wpływ na zysk netto	10,4	11,1

Wpływ spadku stopy procentowej na zysk netto:

	31.12.2012	31.12.2011
Zmienność (+/-) w punktach bazowych	(50)pb	(50)pb
Zmiana wartości aktywów finansowych	(12,9)	(13,7)
Zmiana wartości zobowiązań finansowych	-	-
Wpływ na zysk przed opodatkowaniem	(12,9)	(13,7)
Efekt podatkowy	2,5	2,6
Wpływ na zysk netto	(10,4)	(11,1)

d. Ryzyko kredytowe
Ryzyko kredytowe w JSW S.A. koncentruje się w następujących obszarach:

• środki pieniężne i lokaty bankowe,
• instrumenty pochodne,
• należności handlowe,
• dłużne papiery wartościowe i udzielone pożyczki.

Ryzyko kredytowe identyfikowane w zakresie należności handlowych związane jest z ich koncentracją i terminowością obsługi. W porównaniu do ostatniego rocznego sprawozdania finansowego nastąpiły zmiany w zakresie ryzyka kredytowego związanego z należnościami, będące następstwem wprowadzenia nowej polityki handlowej w zakresie sprzedaży koksu, tj. ryzyko kredytowe przesuwa się od podmiotów powiązanych (koksownie i Polski Koks S.A.) bezpośrednio do JSW S.A. Zmiana ta nie wpłynęła jednak znacząco na koncentrację należności. Nadal dominującym odbiorcą zewnętrznym pozostaje Grupa ArcelorMittal oraz spółki kontrolowane przez Skarb Państwa, od których należności stanowią odpowiednio 31,55% i 11,33% ogółu należności handlowych na dzień 31 grudnia 2012 r.

Struktura podmiotowa należności handlowych w latach 2011-2012:

	31.12.2012	31.12.2011
Grupa ArcelorMittal	31,55%	28,21%
Spółki kontrolowane przez Skarb Państwa	11,33%	20,01%
Jednostki powiązane	28,17%	35,76%
Pozostałe jednostki	28,95%	16,02%

Aby ograniczyć ryzyko nieściągalności należności, stosowane są zabezpieczenia finansowe od odbiorców w postaci:

• weksli in blanco,
• poręczenia podmiotów o ugruntowanej pozycji rynkowej.

W przypadku nowych odbiorców lub odbiorców o niepewnej sytuacji finansowej, JSW S.A. prowadzi sprzedaż po dokonaniu przedpłat przez kontrahenta. W przypadku niektórych odbiorców korzystających z kredytu kupieckiego stosowane jest ubezpieczenie należności handlowych w firmach ubezpieczeniowych. Od odbiorców o ugruntowanej pozycji, ze względu na strategiczny charakter współpracy oraz możliwość oceny ich dokumentacji finansowej, Spółka nie wymaga zabezpieczeń. Biorąc pod uwagę powyższe zabezpieczenia oraz dotychczasową współpracę, ryzyko nieściągalności należności oszacowano jako bardzo niskie. Wg stanu na dzień 31 grudnia 2012 r. ubezpieczeniu podlegało 12,1% należności handlowych JSW S.A., ponadto 31,6% należności było zabezpieczonych jedną z w/w form zabezpieczeń kontraktowych.

W celu minimalizacji ryzyka związanego z lokowaniem środków finansowych Spółka ograniczyła liczbę instytucji finansowych, z którymi współpracuje, wyłącznie do banków o ugruntowanej pozycji rynkowej. Banki wybierane do współpracy oceniane są na podstawie wartości kapitałów własnych, posiadanych ratingów inwestycyjnych oraz współczynnika wypłacalności. Na podstawie tych parametrów w celu dywersyfikacji ryzyka związanego z lokowaniem środków, ustalane są maksymalne limity koncentracji. W ramach limitów koncentracji środki lokowane są w bankach oferujących najwyższe oprocentowanie. Proces lokowania wolnych środków podlega monitoringowi.

Koncentracja środków finansowych w poszczególnych bankach:

Bank	Rating	Agencja ratingowa	31.12.2012	31.12.2011
A	A2	Moody’s	22,4%	13,8%
B	Baa2	Moody’s	21,1%	-
C	A2	Moody’s	16,0%	15,9%
D*	A2	Moody`s	14,8%	23,8%
E*	Aa2	Moody`s	13,4%	23,0%
F	Baa1	Moody`s	6,8%	1,2%
G	Baa1	Moody`s	3,1%	12,6%
Pozostałe	-	-	2,4%	9,7%

* rating 100% akcjonariusza
Limity koncentracji uwzględniają środki pochodzące z FLZG
Ocena przyznana wyłącznie na bazie informacji o banku, podanych do wiadomości publicznej

W 2012 r. Spółka nabyła obligacje imienne pieniężne o zmiennym oprocentowaniu wyemitowane przez Spółkę Energetyczną Jastrzębie S.A. („SEJ”) opisane w Nocie 15. Ponadto Spółka udzieliła pożyczkę o zmiennym oprocentowaniu spółce zależnej „Advicom” Sp. z o.o. opisaną w Nocie 11.

Zarząd Spółki nie dostrzega ryzyka związanego z rozliczeniem powyższych kwot.

Spółka ocenia, że maksymalna ekspozycja na ryzyko kredytowe na dzień kończący okres sprawozdawczy sięga pełnej wartości księgowej należności handlowych (bez uwzględnienia wartości godziwej przyjętych zabezpieczeń), środków pieniężnych i ich ekwiwalentów oraz aktywów finansowych w postaci terminowych lokat bankowych.

e. Ryzyko utraty płynności

Ostrożne zarządzanie ryzykiem utraty płynności zakłada między innymi utrzymywanie odpowiedniego poziomu środków pieniężnych oraz dostępność linii kredytowej. Spółka regularnie prognozuje i monitoruje płynność na podstawie przewidywanych przepływów pieniężnych.

JSW S.A. posiada w ING Banku Śląskim aktywny limit kredytu w rachunku bieżącym w kwocie 40 mln zł. W 2012 r. Spółka nie poniosła kosztów związanych z wykorzystaniem kredytu.

Biorąc pod uwagę zgromadzone rezerwy finansowe Spółki oraz poziom zobowiązań można przyjąć, że ryzyko utraty płynności finansowej jest niewielkie.

Poniższa tabela zawiera analizę zobowiązań finansowych Spółki w odpowiednich przedziałach wiekowych, na podstawie pozostałego okresu do upływu umownego terminu zapadalności na dzień kończący okres sprawozdawczy. Kwoty przedstawione w tabeli stanowią umowne niezdyskontowane przepływy pieniężne. Salda przypadające do spłaty w terminie 12 miesięcy są wykazywane w wartościach księgowych, ponieważ wpływ dyskonta jest nieistotny pod względem wartości.

	Poniżej roku	Od 1 do 2 lat	Od 2 do 5 lat	Ponad 5 lat	Razem
Stan na 31 grudnia 2011 r.
Zobowiązania handlowe oraz pozostałe zobowiązania o charakterze finansowym	882,0	18,6	3,3	-	903,9
Pochodne instrumenty finansowe (rozliczane brutto)	183,9	-	-	-	183,9
Razem	1 065,9	18,6	3,3	-	1 087,8
Stan na 31 grudnia 2012 r.
Zobowiązania handlowe oraz pozostałe zobowiązania o charakterze finansowym	985,8	6,3	6,1	5,9	1 004,1
Pochodne instrumenty finansowe (rozliczane brutto)	149,9	-	-	-	149,9
Razem	1 135,7	6,3	6,1	5,9	1 154,0