Sprawozdanie Zarządu z działalności JSW S.A. za 2012 rok

3.1.5. Sprawozdanie z całkowitych dochodów

Poniższa tabela przedstawia pozycje ze sprawozdania z całkowitych dochodów Spółki w 2012 roku. Pozycje te, oraz wynikające z nich dynamiki, zostały przytoczone zgodnie ze Sprawozdaniem finansowym Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2012 roku.

		2012	2011 (dane przekształcone)	Dynamika
Przychody ze sprzedaży		8 737,1	7 962,9	109,7%
Koszt sprzedanych produktów, materiałów i towarów		(6 688,6)	(4 815,6)	138,9%
Zysk brutto ze sprzedaży		2 048,5	3 147,3	65,1%
Koszty sprzedaży		(259,7)	(127,0)	204,5%
Koszty administracyjne		(509,1)	(433,0)	117,6%
Program akcji pracowniczych		-	(293,0)	-
Pozostałe przychody		97,4	50,5	192,9%
Sporny podatek od nieruchomości od podziemnych wyrobisk górniczych		(48,5)	359,7	(13,5)%
Pozostałe koszty		(66,1)	(36,5)	181,1%
Pozostałe zyski-netto		19,3	5,4	357,4%
Zysk operacyjny		1 281,8	2 673,4	47,9%
Przychody finansowe		106,0	104,3	101,6%
Koszty finansowe		(116,8)	(133,2)	87,7%
Zysk przed opodatkowaniem		1 271,0	2 644,5	48,1%
Podatek dochodowy		(275,1)	(581,5)	47,3%
Zysk netto		995,9	2 063,0	48,3%
Inne całkowite dochody:
Zyski/(straty) aktuarialne		(229,6)	24,1	(952,7)%
Podatek dochodowy		43,6	(4,6)	(947,8)%
Inne całkowite dochody razem		(186,0)	19,5	953,8%
Całkowite dochody razem		809,9	2 082,5	38,9%

pobierz tabelę

Przychody ze sprzedaży ogółem w 2012 roku wyniosły 8 737,1 mln zł i były o 774,2 mln zł wyższe od ubiegłorocznych, co oznacza wzrost o 9,7%. Przychody ze sprzedaży węgla wyprodukowanego przez JSW S.A., które stanowią 77,1% przychodów ogółem, w 2012 roku ukształtowały się na poziomie 6 736,7 mln zł, tj. o 14,2% niższym niż w 2011 roku, co głównie było skutkiem spadku cen jednostkowych węgla koksowego. Koszty sprzedanych produktów, materiałów i towarów wzrosły w 2012 roku o 1 873,0 mln zł (38,9%), z czego 1 795,7 mln zł dotyczy kosztów zakupionego w koksowniach koksu i węglopochodnych. Zysk brutto ze sprzedaży w 2012 roku wyniósł 2 048,5 mln zł i był o 34,9% niższy w porównaniu do 2011 roku.

Łączne koszty sprzedaży w 2012 roku wyniosły 259,7 mln zł i były o 132,7 mln zł wyższe od ubiegłorocznych, co stanowi wzrost o 104,5%. Wzrost kosztów sprzedaży wynikał głównie z wdrożenia Polityki Handlowej, w związku z czym pojawiły się koszty sprzedaży koksu i węglopochodnych, które w 2012 roku wyniosły 66,5 mln zł. Ponadto zwiększył się o 39,7% (+1 622,8 tys. ton) zakres sprzedaży węgla, gdzie Spółka ponosi koszty transportu uzyskując rekompensatę w postaci wyższych cen sprzedaży.

Koszty administracyjne obejmujące koszty związane z realizacją funkcji zarządczych i administracyjnych, wyniosły 509,1 mln zł, co oznacza wzrost o 17,6% w porównaniu do 2011 roku. Ze względu na fakt, że w strukturze tych kosztów największy udział stanowią koszty osobowe, decyzje dotyczące wynagrodzeń w 2012 roku znacząco wpłynęły na ich poziom. Główne przyczyny wzrostu tych kosztów wynikają z:

• uruchomienia w 2012 roku motywacyjnego systemu premiowania (premia zadaniowa i motywacyjna),
• wypłacenia premii za II półrocze 2011 r. osobom objętym programem Zarządzanie Przez Cele,
• wzrostu o 57 osób średniego zatrudnienia w grupach statystycznych obciążających koszty administracyjne.

Pozostałe przychody w 2012 roku wyniosły 97,4 mln zł, co oznacza wzrost o 92,9% w stosunku do kwoty 50,5 mln zł osiągniętej w 2011 roku. Wzrost pozostałych przychodów wynikał m.in. z wyższych niż w roku poprzednim otrzymanych dywidend.

Pozycja Sporny podatek od nieruchomości od podziemnych wyrobisk górniczych w 2012 roku ukształtowała się na poziomie (48,5) mln zł i wynikała z rekalkulacji rezerwy. Natomiast w 2011 roku ujęte w ewidencji księgowej przychody z tytułu spornego podatku od nieruchomości od podziemnych wyrobisk górniczych w kwocie 359,7 mln zł, obejmowały należności od Gmin z tytułu zapłaconego spornego podatku od nieruchomości od podziemnych wyrobisk górniczych w wysokości 163,9 mln zł oraz rozwiązanie rezerwy z tytułu spornego podatku od nieruchomości od podziemnych wyrobisk górniczych na kwotę 195,8 mln zł.

Pozostałe koszty w analizowanym okresie wzrosły o 29,6 mln zł, m.in. z uwagi na wyższy poziom kosztów odsetkowych. W IV kwartale 2012 r. dokonano również odpisu na nieruchomości inwestycyjne (hotel Różany Gaj w Gdyni) w kwocie 5,0 mln zł i rzeczowe aktywa trwałe w kwocie 4,3 mln zł. Pozostałe zyski netto w 2012 roku wyniosły 19,3 mln zł i były o 13,9 mln zł wyższe od uzyskanych w 2011 roku, głównie z tytułu dodatnich różnic kursowych.

W 2012 roku zysk operacyjny ukształtował się na poziomie 1 281,8 mln zł i był o 1 391,6 mln zł niższy od ubiegłorocznego, oznacza to spadek o 52,1%.

Przychody finansowe w 2012 roku wyniosły 106,0 mln zł, wobec 104,3 mln zł w 2011 roku, przy porównywalnym poziomie przychodów z odsetek od środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, w tym lokat do 3 miesięcy. Koszty finansowe ukształtowały się na poziomie 116,8 mln zł, tj. o 16,4 mln zł niższym niż w 2011 roku, głównie z uwagi na niższy poziom kosztów odsetek dotyczących rozliczenia dyskonta z tytułu długoterminowych rezerw (spadek o 15,1 mln zł).

W wyniku opisanych powyżej czynników zysk przed opodatkowaniem za 2012 rok wyniósł 1 271,0 mln zł i w porównaniu do zysku osiągniętego w 2011 roku był o 1 373,5 mln zł niższy, co oznacza spadek o 51,9%. Po uwzględnieniu obciążenia z tytułu podatku dochodowego w wysokości 275,1 mln zł zysk netto za 2012 rok wyniósł 995,9 mln zł, co oznacza spadek do ubiegłego roku o 51,7%.

W 2012 roku Jastrzębska Spółka Węglowa S.A. zdecydowała o zastosowaniu zmian do MSR 19 począwszy od 1 stycznia 2012 r. Spółka, zgodnie ze zmianami MSR 19, zyski/straty aktuarialne na zobowiązaniach określonych świadczeń pracowniczych (tj. odprawy emerytalne i rentowe, renty wyrównawcze, odpis na ZFŚS dla emerytów i rencistów, deputaty węglowe dla emerytów i rencistów) wynikające ze zmian założeń aktuarialnych, ujęła w innych całkowitych dochodach (trwale poza rachunkiem zysków i strat). Wielkości te nie są reklasyfikowane do wyniku finansowego, lecz odnoszone na zyski zatrzymane. Zyski/straty aktuarialne ujmowane są jako koszty operacyjne w sprawozdaniu z całkowitych dochodów jedynie w zakresie rezerw na nagrody jubileuszowe. W związku z retrospektywnym zastosowaniem zmian sprawozdanie z całkowitych dochodów za 2011 rok zawiera dane przekształcone. W wyniku ujęcia w 2012 roku strat aktuarialnych w kwocie 229,6 mln zł oraz podatku odroczonego w wysokości 43,6 mln zł, całkowite dochody razem ukształtowały się na poziomie 809,9 mln zł, tj. o 1 272,6 mln zł niższym niż w 2011 roku.

Koszty według rodzaju

		2012	2011 (dane przekształcone)	Dynamika
Amortyzacja		806,0	685,8	117,5%
Zużycie materiałów i energii		1 020,7	958,8	106,5%
Usługi obce		1 383,5	1 215,6	113,8%
Świadczenia na rzecz pracowników		2 978,4	2 789,0	106,8%
Program akcji pracowniczych		-	293,0	-
Podatki i opłaty		145,0	141,5	102,5%
Pozostałe koszty rodzajowe		42,5	17,8	238,8%
Wartość sprzedanych materiałów i towarów		1 854,5	51,6	3 594,0%
- w tym: wartość sprzedanego koksu i węglopochodnych		1 795,7	-	-
Razem koszty rodzajowe		8 230,6	6 153,1	133,8%
Koszty sprzedaży		(259,7)	(127,0)	204,5%
Koszty administracyjne		(509,1)	(433,0)	117,6%
Sporny podatek od nieruchomości od podziemnych wyrobisk górniczych*		(36,6)	-	-
Program akcji pracowniczych		-	(293,0)	-
Wartość świadczeń oraz rzeczowych aktywów trwałych wytworzonych na potrzeby własne		(565,0)	(413,4)	136,7%
Zmiana stanu produktów		(171,6)	(71,1)	241,4%
Koszt sprzedanych produktów, materiałów i towarów		6 688,6	4 815,6	138,9%

* Różnica w kwocie 11,9 mln zł pomiędzy kwotą 48,5 mln zł ujętą w sprawozdaniu z całkowitych dochodów w pozycji „Sporny podatek od nieruchomości od podziemnych wyrobisk górniczych”, a kwotą 36,6 mln zł zaprezentowaną powyżej, stanowi naliczone memoriałowo odsetki od zobowiązania z tytułu podatku od nieruchomości.

pobierz tabelę

Poziom kosztów poniesionych na działalność produkcyjną jest w wysokim stopniu zdeterminowany specyfiką warunków w jakich funkcjonują kopalnie Spółki.

Poniesione przez Spółkę w 2012 roku nakłady na działalność produkcyjną wyniosły 8 230,6 mln zł, wobec 6 153,1 mln zł kosztów poniesionych w 2011 roku, co oznacza, że były one wyższe o 2 077,5 mln zł, tj. 33,8%. Na ww. wzrost główny wpływ miał przede wszystkim:

• wzrost wartości sprzedanych materiałów i towarów o 1 802,9 mln zł,
• wzrost wartości świadczeń na rzecz pracowników o 189,4 mln zł,
• oraz wzrost wartości usług obcych o 167,9 mln zł.

W strukturze kosztów rodzajowych największy udział wynoszący 36,2% stanowią świadczenia na rzecz pracowników, które w 2012 roku zawierają również kwotę wypłaconej pracownikom JSW S.A. nagrody z zysku za 2011 rok w wysokości 130,0 mln zł. Pozostałe istotne pozycje to wartość sprzedanych materiałów i towarów, które stanowią 22,5%, koszty usług obcych – 16,8% i koszty zużycia materiałów i towarów – 12,4%. W porównaniu do roku poprzedniego struktura kosztów zmieniła się głównie w zakresie wartości sprzedanych materiałów i towarów, których udział w kosztach ogółem w 2012 roku zwiększył się o 21,7 punktów procentowych. Zmiana ta związana jest z rozpoczęciem realizacji sprzedaży koksu i węglopochodnych według nowej procedury handlowej. Zgodnie z jej zapisami JSW S.A. realizuje sprzedaż koksu i węglopochodnych, w miejsce koksowni.

Koszty świadczeń na rzecz pracowników w 2012 roku, po wyeliminowaniu wpłaty z zysku dla załogi (w 2012 roku: 130,0 mln zł, w 2011 roku: 160,0 mln zł) ukształtowały się na poziomie 2 848,4 mln zł, tj. o 8,3% wyższym niż w 2011 roku. Polityka płacowa JSW S.A. w 2012 roku oparta była na wdrożonych motywacyjnych systemach wynagradzania (od marca premia motywacyjna i od kwietnia premia zadaniowa). Premią motywacyjną objęci zostali pracownicy oddziałów wydobywczych, przygotowawczych i zbrojeniowo-likwidacyjnych, zaś premią zadaniową objęci zostali wszyscy pracownicy JSW S.A. Ponadto, 8 listopada 2012 r. zawarto porozumienie pomiędzy Zarządem Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. a Międzyzwiązkowym Komitetem Protestacyjno-Strajkowym JSW S.A. w sprawie sporu zbiorowego dotyczącego podwyższenia wysokości stawek płac zasadniczych o 7%, co zapewniło wzrost płac w 2012 roku. Porozumienie zakładało podwyższenie z dniem 1 listopada 2012 r. stawek płac zasadniczych o 3,4% w stosunku do dotychczasowych oraz wypłatę premii jednorazowej w miesiącu listopadzie. Ponadto, porozumienie to przyjęło sposób kształtowania wzrostu płac dla pracowników JSW S.A. w latach 2013-2015 o wskaźnik inflacji przyjęty do ustawy budżetowej na dany rok, rozliczany ewentualnie do faktycznego wzrostu w drodze negocjacji pomiędzy Zarządem JSW S.A. a Stroną Społeczną. Wskaźnik przyrostu płac w 2012 roku wyniósł 5,4%.

Znaczącą pozycją układu rodzajowego kosztów jest wartość sprzedanych materiałów i towarów, która w odniesieniu do 2011 roku wzrosła o 1 802,9 mln zł, tj. o 3 494,0%, a co wynikało z wcześniej wspomnianego wdrożenia Polityki Handlowej w JSW S.A.

Koszty usług obcych w odniesieniu do 2011 roku w 2012 roku były wyższe o 167,9 mln zł, co oznacza wzrost o 13,8%.
Na wyżej opisany wzrost główny wpływ miały wzrosty kosztów w następujących pozycjach usług obcych:

• usługi transportowe (+) 134,7 mln zł – wzrost o 88,3%, wzrost spowodowany został zmianą Polityki Handlowej
  JSW S.A. poprzez realizację sprzedaży koksu i węglopochodnych za pośrednictwem Polskiego Koksu oraz przejmowanie począwszy od III kwartału 2012 r. przez JSW S.A. kontraktów handlowych na koks z KK Zabrze i WZK Victoria, którego sprzedaż jest realizowana w imieniu i na rzecz JSW przez Polski Koks S.A.,
• usługi wiertniczo-górnicze (+) 79,7 mln zł – wzrost o 37,5%, który wynikał głównie ze wzrostu wykonanych metrów robót wiertniczo – górniczych (wzrost o 1 840 m), wzrostu wykonanych przez firmy obce przebudów wyrobisk górniczych (o 1 072 m), przejęcia obsługi oraz zwiększenia zakresu robót związanych z obsługą przenośników taśmowych,
• usługi remontowe (+) 17,5 mln zł – wzrost o 8,3%, wzrost kosztów wynikał głównie z dodatkowych remontów kombajnów ścianowych oraz wzrostu kosztów serwisu kombajnów chodnikowych. Znaczny wpływ na wzrost kosztów remontów miał również wzrost kosztów poniesionych na remont obudów zmechanizowanych,
• usługi wynajmu maszyn górniczych (+) 5,5 mln zł – wzrost o 6,9% spowodowany był m.in. zmianą formy pozyskania kombajnów, wzrostem stawek najmu kombajnów chodnikowych,
• usługi odmetanowania (+) 2,6 mln zł – wzrost o 2,6%, który związany był głównie z prowadzeniem eksploatacji w pokładach o większej metanowości niż w 2011 roku,
• pozostałe usługi (+) 31,6 mln zł – wzrost o 21,7%, który wynikał m.in. z wejścia w życie nowej umowy dotyczącej kosztów atestów, pomiarów i legalizacji urządzeń na dole kopalni oraz ze wzrostu opłat za usługi informatyczne z tytułu wdrażania platformy controllingowej Hyperion Planing, a także udostępnienie systemu Map cyfrowych,
• pozostałe usługi związane z produkcją węgla (+) 10,0 mln zł – wzrost o 7,3%, którego przyczyną było głównie zwałowanie większej ilości kamienia z tytułu większego wydobycia, a także realizacja od 1 stycznia całości analiz prób pyłów, węgla, powietrza, wód przez Centralne Laboratorium Pomiarowo-Badawcze Sp. z o.o., a nie jak dotychczas przez kopalnie.

Zużycie materiałów i energii w 2012 roku było o 61,9 mln zł wyższe niż w 2011 roku, co oznacza wzrost o 6,5%. Wyższy poziom kosztów spowodowany był zwiększonym zakresem robót korytarzowych (o 5 883 m) oraz przebudów (o 1 634 m). Na wzrost kosztów energii wpływ miały również wyższe niż w 2011 roku stawki jednostkowe energii elektrycznej, cieplnej oraz chłodu.

Po wyeliminowaniu skutków zdarzeń jednorazowych, jakie miały miejsce w 2011 roku w postaci programu akcji pracowniczych w kwocie 293,0 mln zł i wypłaty z zysku dla załogi JSW S.A. w kwocie 160,0 mln zł oraz po wyeliminowaniu kwoty 130,0 mln zł z tytułu wypłaty z zysku dla załogi JSW S.A. w 2012 roku, poziom kosztów operacyjnych w całym 2012 roku zamyka się kwotą 8 100,6 mln zł, zaś w 2011 roku kwotą 5 700,1 mln zł, co oznacza, że poniesione koszty operacyjne wzrosły o 2 400,5 mln zł, tj. o 42,1%. Wzrost ten w znaczącej mierze wynikał ze wzrostu wartości sprzedanych materiałów i towarów w związku z wdrożeniem Polityki Handlowej w JSW S.A.

Sprawozdanie z całkowitych dochodów bez uwzględnienia programu akcji pracowniczych w 2011 roku

W 2011 roku Spółka zleciła wykonanie wyceny programu akcji pracowniczych wyspecjalizowanej jednostce. Skutki wyceny (po uwzględnieniu korekty wynikającej z obniżenia ilości akcji przyznawanych pracownikom) w wysokości 293,0 mln zł zostały ujęte w pozycji „Program akcji pracowniczych” sprawozdania z całkowitych dochodów. Poniższa tabela przedstawia wybrane wielkości sprawozdania z całkowitych dochodów za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2012 r. oraz za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2011 r. bez uwzględnienia powyższego kosztu.

Wielkość rentowności netto sprzedaży za 2012 rok wyniosła 11,4% i była o 18,2 punktów procentowych niższa niż uzyskana w 2011 roku (bez uwzględnienia skutków wyceny programu akcji pracowniczych, która była zdarzeniem jednorazowym bez wpływu na przepływy finansowe Spółki).

	2012	2011 (dane przekształcone)	Dynamika
Przychody ze sprzedaży	8 737,1	7 962,9	109,7%
Koszt sprzedanych produktów, materiałów i towarów	(6 688,6)	(4 815,6)	138,9%
Zysk brutto ze sprzedaży	2 048,5	3 147,3	65,1%
Zysk operacyjny	1 281,8	2 966,4	43,2%
Zysk przed opodatkowaniem	1 271,0	2 937,5	43,3%
Podatek dochodowy	(275,1)	(581,5)	47,3%
Zysk netto	995,9	2 356,0	42,3%
Inne całkowite dochody razem	(186,0)	19,5	(953,8)%
Całkowite dochody razem	809,9	2 375,5	34,1%

pobierz tabelę