Sprawozdanie Zarządu z działalności JSW S.A. za 2012 rok

4.3. Ważniejsze osiągnięcia w dziedzinie badań i rozwoju

W 2012 roku JSW S.A. prowadziła szereg projektów w kierunku zwiększenia efektywności działalności. Prace prowadzone były zarówno we własnym zakresie jak i we współpracy z zewnętrznymi jednostkami. Do ważniejszych projektów realizowanych w górnictwie przez Spółkę należy zaliczyć:

1. Działania w zakresie zwiększenia efektywności odmetanowania:
   • na zlecenie JSW S.A. Kopalnia Doświadczalna Barbara Głównego Instytutu Górnictwa realizuje pracę pod tytułem: Opracowanie koncepcji odmetanowania wyprzedającego pokładów węgla oraz analiza możliwości zastosowania chodników drenażowych do odmetanowania eksploatacyjnego wraz z oceną skuteczności odgazowania złoża w warunkach JSW S.A. Aktualnie zakończone zostało zlecenie dla kopalni Budryk dotyczące rejonu projektowanej ściany B-10 w pokładzie 401,
   • w oparciu o projekt zrealizowany przez Kopalnię Doświadczalną Barbara Głównego Instytutu Górnictwa, w kopalni Krupiński wprowadzono nowe w JSW S.A. rozwiązanie odmetanowania rejonu ściany w eksploatacji, poprzez wykonanie chodnika drenażowego dla ściany B-11 w pokładzie 348. Aktualnie ściana B-11 jest w początkowym okresie eksploatacji i dotychczas uzyskiwane wyniki ujęcia metanu potwierdzają skuteczność tej metody.
2. W kopalni Pniówek zastosowano po raz pierwszy w polskim górnictwie zautomatyzowany kompleks ścianowy przeznaczony do eksploatacji pokładów o małej i średniej miąższości, pozwalający osiągnąć znacznie wyższe wydobycie niż uzyskiwane dotychczas w ścianach o podobnych parametrach. W kompleks ten została wyposażona ściana C-1 w pokładzie 404/1 kopalni Pniówek. Zastosowanie tego kompleksu pozwoliło na ograniczenie liczby pracowników w strefie największego zagrożenia, automatyzacje wydobycia, monitorowanie liczby pracowników zatrudnionych w rejonie ściany oraz zachowanie wymaganych norm bezpieczeństwa w bardzo trudnych warunkach górniczo-geologicznych występujących w rejonie eksploatacji ściany C-1. Aktualnie kompleks ten jest przygotowywany do przerzutu do ściany C-2.
3. W kopalni Borynia-Zofiówka-Jastrzębie Ruch Jas-Mos przygotowywane są próby ruchowe, opracowanego w Grupie Kapitałowej KOPEX, kompleksu ścianowego do wybierania niskich pokładów o nazwie MIKRUS. Jest to innowacyjne, niespotykane do tej pory rozwiązanie, przeznaczone do eksploatacji cienkich pokładów o miąższości 1,1m – 1,5m. system wyposażono w głowicę urabiająco–ładującą GUŁ-500 z dwoma organami urabiającymi, która jest przemieszczana po przenośniku ścianowym RYFAMA S-850N wzdłuż ociosu węglowego przy pomocy systemu cięgnowego pod sekcjami obudowy zmechanizowanej typu KOPEX-095/17-POz. Całość kompleksu jest zasilana i sterowana przez zintegrowany system wyposażony w centralny pulpit umieszczony na stanowisku operatora, który zlokalizowany jest w chodniku odstawczym. Zastosowanie tego kompleksu podnosi bezpieczeństwo pracy, gdyż eliminuje konieczność przebywania pracowników w ścianie, a zastosowanie głowic urabiających zamiast struga daje możliwość zwiększenia wydajności i niezawodności urabiania w trudnych warunkach górniczo-geologicznych.
4. W kopalniach JSW S.A. wprowadzono w szerokim zakresie systemy mechanicznego opylania wyrobisk pyłem kamiennym, oparte na urządzeniach opylających typu PK-900 POLKO, DROMADER, SMYK, JAMNIK. Opylanie pyłem kamiennym wyrobisk jest skuteczną metodą zwalczania zagrożenia wybuchem pyłu węglowego. Wprowadzenie urządzeń do mechanicznego opylania zwiększa wydajność opylania, zmniejsza ilość pracowników zatrudnionych do wykonywania stref opylania, a jednocześnie zapewnia lepsze pokrycie stropu i ociosów wyrobisk pyłem kamiennym, przy jego mniejszym zużyciu w stosunku do opylania ręcznego.
5. Nawiązano współpracę w zakresie technicznym z OKD w Ostrawie. W ramach tej współpracy powołano zespoły robocze, których celem jest współpraca techniczna i wymiana doświadczeń w wymienionych tematach miedzy JSW S.A. a OKD w Ostrawie. Kopalnie OKD funkcjonują w zbliżonych warunkach górniczo-geologicznych oraz technicznych i zdaniem Zarządów JSW S.A. i OKD współpraca taka jest uzasadniona i celowa. Powołanie zespołów roboczych jest realizacją ustaleń podjętych na spotkaniach w listopadzie 2012 r. Zespoły robocze zostały powołane w pięciu zakresach tematycznych:
   • zagrożenia metanowego i odmetanowania,
   • zagrożenia tąpaniami,
   • doboru obudowy i utrzymania wyrobisk chodnikowych,
   • monitoringu ludzi, maszyn i urządzeń,
   • klimatyzacji,
   • robót strzałowych.
6. JSW S.A. w 2012 roku przystąpiła do konsorcjum realizującego, w ramach Funduszu Badawczego dla Węgla i Stali, projekt pod tytułem: Zaawansowane systemy obudowy górniczej dla poprawy kontroli górotworu w warunkach dużych naprężeń, w skład którego wchodzi projekt: Obudowa wyrobisk przyścianowych na głębokości poniżej 1000m. Koordynatorem projektu Zaawansowane systemy obudowy (…) jest Główny Instytut Górnictwa w Katowicach, zaś partnerami zagranicznymi są DMT z Niemiec, Gecontrol z Hiszpanii, Armines z Francji, OKD z Czech, University of Nottingham oraz UK COAL z Wielkiej Brytanii.
7. Kontynuując proces unifikacji wybranych maszyn, urządzeń i sprzętu stosowanego w kopalniach spółki, JSW S.A. w 2012 roku:
   • nawiązała współpracę i podpisała stosowną umowę z Głównym Instytutem Górnictwa w Katowicach na wykonanie dokumentacji technicznej szyn do kolejek podwieszanych dla potrzeb kopalń JSW S.A. Posiadanie powyższej dokumentacji (co nastąpi na przełomie lat 2013/2014) umożliwi zaopatrzenie kopalń Spółki w jednolite trasy szyn, uprości i przyspieszy procedury przetargowe oraz w konsekwencji poprawi efektywność pracy,
   • nabyła dokumentację techniczną typoszeregów odrzwi do dowierzchni ścianowych (rozcinek rozruchowych) i w oparciu o nią prowadzi zakupy przedmiotowych odrzwi,
   • nabyła dokumentacje techniczne strzemion dwujarzmowych i rozpór rurowych, i w oparciu o nie prowadzi zakupy przedmiotowych akcesorii obudowy chodnikowej,
   • kontynuowała, w oparciu o własną dokumentację techniczną wozów kontenerowych, w ramach Grupy, produkcję tych wozów. Jest to jeden z elementów programu modernizacji transportu podziemnego kopalń Spółki.