Wsparcie inicjatyw lokalnych

Grupa jest bardzo silnie związana z regionem, w którym działa. Górnictwo węgla kamiennego tworzyło i tworzy kulturę Górnego Śląska. Ważnym elementem wzmacniania zrównoważonego i odpowiedzialnego biznesu jest zaangażowanie spółek Grupy w działalność organizacji oraz stowarzyszeń społecznych i branżowych. Równie istotnym aspektem są odbudowywane i pielęgnowane relacje ze społecznościami lokalnymi, w tym samorządami, oparte na zaufaniu i otwartości. Grupa stawia na współpracę i realizację wspólnych działań, uwzględniając decyzje biznesowe na losy lokalnych społeczności, jak również współpracuje z samorządami w zakresie inwestycji czy edukacji. Mając na uwadze specyfikę działalności Grupy, bardzo ważnym elementem w budowaniu długoterminowych relacji z lokalną społecznością jest eliminowanie i/lub ograniczanie negatywnego oddziaływania.

W obszarze prowadzonej działalności gospodarczej poszczególne spółki należące do Grupy na bieżąco monitorują charakter i skalę swojego oddziaływania na otoczenie, poszukując rozwiązań technologicznych, procesowych i innych, które pozwoliłyby wyeliminować lub ograniczyć negatywne oddziaływanie, które jest różne w zależności od spółki i zakładu. Przykładowo, działalność operacyjna kopalni powoduje deformacje terenu i przyczynia się do powstawania szkód górniczych. Dlatego też działalność wydobywcza prowadzona jest w taki sposób, który pozwala ograniczać ich powstawanie. Sukcesywnie wdrażane są kolejne projekty umożliwiające coraz skuteczniejsze wychwytywanie metanu z kopalń i jego gospodarcze wykorzystanie do produkcji energii, co przyczynia się znacząco do redukcji zapotrzebowania na energię od dostawców zewnętrznych, z drugiej strony istotnie zmniejsza ślad węglowy. W 2021 roku JSW uruchomiła specjalną stronę internetową poświęconą metanowi i jego gospodarczemu wykorzystaniu w zakładach JSW. Na stronie internetowej można dowiedzieć się o działaniach podejmowanych przez JSW w celu redukcji emisji metanu do atmosfery. Strona skierowana jest do osób decyzyjnych oraz opiniotwórczych zarówno w Polsce, jak i w Europie, które zajmują się problematyką redukcji emisji metanu.

Działalność wydobywcza węgla oznacza również pozyskiwanie towarzyszących jego pokładom skał i późniejszą konieczność ich składowania czy wypompowywania słonych wód kopalnianych. W celu ograniczenia negatywnego wpływu od lat w Dębieńsku funkcjonuje instalacja odsalania wód kopalnianych, w oparciu o które produkowana jest sól kamienna. W 2021 zakład w Dębieńsku sprzedał ponad 68 tys. ton soli, w tym soli warzonej spożywczej i na cele przemysłowe. Dzięki prowadzonemu odsalaniu wód dołowych i produkcji wysokogatunkowej soli spożywczej, ładunek soli odprowadzany do środowiska jest radykalnie zmniejszony.

Jednym z istotniejszych ryzyk związanych z prowadzoną przez Grupę działalnością jest zagrożenie braku akceptacji społecznej dla bieżącej i przyszłej działalności. Wraz z postępującą polityką dekarbonizacyjną, wszelkie technologie przetwarzania wykorzystujące węgiel postrzegane są jako działalność w wysokim stopniu szkodliwa zarówno dla środowiska naturalnego, jak i społecznego. Dlatego też Grupa szczególnie mocno akcentuje we wspólnej polityce społecznej odpowiedzialności biznesu idee zrównoważonego rozwoju oraz ideę gospodarki obiegu zamkniętego (produkcji bezodpadowej).

Ze społeczności lokalnej rekrutują się też pracownicy spółek. Z jednej strony dla Grupy JSW społeczność lokalna jest tą, z której pozyskuje pracowników. Dobrze obrazuje to fakt, że w 2021 roku co czwarty menadżer Grupy JSW (24,8%) był mieszkańcem gminy, w której mieście się siedziba danej spółki. Dla JSW było to 11,9%, tj. taki odsetek menadżerów, to mieszkańcy Jastrzębia-Zdroju lub gmin, na terenie których zlokalizowane są zakłady JSW, w tym poszczególne kopalnie. Mając na uwadze to, że Śląsk jest zasadniczo jedną, ogromną aglomeracją, można przyjąć, że praktycznie wszyscy menedżerowie i pracownicy zakładów na Śląsku rekrutują się z tej społeczności. Z drugiej, dla społeczności lokalnej to miejsca pracy i godziwe wynagrodzenia. Transfery pieniężne w postaci m.in. wypłacanych wynagrodzeń zasilają domowe budżety, ale dalej pobudzają konsumpcję i sprawiają, że cała społeczność może się rozwijać, włączając w to branże całkowicie niezwiązane z górnictwem i koksownictwem. Mówiąc prościej członkowie rodzin górniczych wydają je na zakup najróżniejszych dóbr i usług – choćby serwisują samochody, chodzą do fryzjera, itp.

Dialog ze społecznością lokalną  i samorządami

Społeczność lokalna jest od lat w centrum uwagi organizacji, na której skupiają się działania z rozbudowanych programów zaangażowania społecznego. To właśnie na poziomie lokalnym udzielana jest nieformalna społeczna licencja na działanie i na poziomie lokalnym może zostać ona również cofnięta. Prowadzone działania ukierunkowane na społeczność lokalną mają postać m.in. pomocy charytatywnej (realizowaną Fundacja JSW), autorskich programów społecznych ( prowadzone przez JSW), a także związane są ze wsparciem sportu (JSW).

Z zarządczego punktu widzenia kompensowanie społecznościom uciążliwości związanych z działaniem zakładów, których nie można ani wyeliminować, ani ograniczyć jest kluczowe. Skupia się ono przede wszystkim na terenach (gmin), na terenie których Grupa JSW prowadzi działalność gospodarczą i na które oddziałuje).

Podejście zarządcze wobec lokalnych społeczności i ich dziedzictwa zakłada zobowiązanie Grupy JSW do otwartego dialogu z przedstawicielami lokalnej społeczności i uwzględniania ich opinii w procesie podejmowania przedmiotowych decyzji w sytuacjach, w których podejmowane decyzje mogą wywierać wpływ na te społeczności. Działania takie prowadzone są przez wskazane jednostki organizacyjne. Dzięki temu możliwe może być utrzymywanie stałego mechanizmu dialogowego pomiędzy Zarządem Grupy JSW a jednostkami samorządu terytorialnego, jako reprezentacji lokalnych społeczności. Zakłada też udostępnienie mechanizmu zgłaszania, ewidencjonowania i reprezentowania skarg.

W obszarze relacji ze społecznościami lokalnymi spółki Grupy zobowiązują się do:

• otwartego dialogu z przedstawicielami lokalnej społeczności i jednostkami samorządu terytorialnego,
• udziału swoich przedstawicieli w posiedzeniach zespołów porozumiewawczych pod nadzorem Okręgowego Urzędu Górniczego w zakresie problematyki szkód górniczych,
• udostępnienia mechanizmu zgłaszania, ewidencjonowania i reprezentowania skarg,
• ukierunkowania działalności prospołecznej i charytatywnej na społeczności lokalne,
• wspierania ochrony dziedzictwa i tradycji lokalnej społeczności,
• prowadzenia eksploatacji górniczej w sposób minimalizujący negatywne oddziaływanie na powierzchnię terenu,
• rekompensowania powstałych strat poprzez systematyczną naprawę szkód wyrządzonych ruchem zakładu górniczego,
• unikania konieczności przesiedleń mieszkańców, a w przypadku ewentualnych wykupów nieruchomości, do przeprowadzania takich działań proponując godziwe odszkodowanie (rekompensatę) za pozostawiony majątek,
• wspieranie inwestycji społecznych w edukację na poziomie lokalnym, mające na celu włączenie mieszkańców i zapewnienie współudziału w społeczno-ekonomicznym rozwoju Grupy,
• powstrzymania się od ekspansji zagranicznej w sytuacji, w której kultura prawna kraju inwestycji stwarzałaby istotne ryzyko łamania praw człowieka, w tym praw zapisanych w Deklaracji Narodów Zjednoczonych o Prawach Ludności Rdzennej.

Prowadzony w 2021 roku dialog JSW z samorządami gmin, na terenie których Grupa prowadzi działalność przebiegał podobnie jak w latach poprzednich. Kontakty z władzami gmin, na terenie których prowadzona jest produkcja węgla koksowego utrzymują bezpośrednio Dyrektorzy ds. Pracy poszczególnych kopalń. W gminach, na terenie których działalność prowadzą zakłady JSW, dialog koordynuje Zespół Zarządzania Mieniem Biura Zarządu JSW. Zespół Zarządzania Mieniem koordynuje również zakres spraw związanych z procesem odchodzenia od wydobycia i zużycia węgla z uwzględnieniem potrzeb i obaw społeczności zamieszkujących regiony węglowe (realizacja programu tzw. Sprawiedliwej Transformacji). W ramach opisanego wyżej dialogu odbywają się okresowe spotkania, w trakcie których wskazywane są różne sprawy, problemy i oczekiwania władz samorządowych. Najczęściej są to wnioski samorządów o wsparcie finansowe ze strony JSW inicjatyw gminnych, różnych akcji i przedsięwzięć. Zakres ten realizuje, w miarę swoich możliwości, Fundacja JSW, której zadaniem jest m.in. pomoc i wspieranie samorządów z terenów działalności spółek Grupy w zakresie finansowego wsparcia różnych inicjatyw realizowanych przez samorządy oraz organizacje pozarządowe. JSW wspiera również lokalną społeczność przekazując darowizny w postaci sprzętu medycznego oraz środków trwałych (zbędny sprzęt górniczy) na potrzeby lokalnych stowarzyszeń, muzeów czy też ochotniczych straży pożarnych.

Relacje ze związkami zawodowymi

Według stanu na 31 grudnia 2021 roku w Grupie funkcjonowały 137 organizacji związków zawodowych (31 grudnia 2020 roku: 135 organizacje związków zawodowych). Łączna liczba członków związków zawodowych z uwagi na fakt, że pracownik może należeć do kilku związków, przekracza liczbę pracowników zatrudnionych w Grupie i na dzień 31 grudnia 2021 roku wynosiła 38 220 członków, co oznacza, że tzw. wskaźnik uzwiązkowienia wynosił 124,4%.

W JSW podstawy współpracy z organizacjami związkowymi regulują zawarte w dniu 14 listopada 2019 roku Zasady wzajemnej współpracy pomiędzy Zarządem JSW, a zakładowymi organizacjami związkowymi działającymi w JSW.

Według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku w Jednostce dominującej funkcjonowało 66 Zakładowych Organizacji Związkowych (31 grudnia 2020 roku: 65). Liczba członków związków zawodowych wynosi 32 939 osób, co oznacza, że „uzwiązkowienie” w JSW wynosi 150,5%.

W 2018 roku zgodnie z postanowieniem Programu dla sektora Górnictwa Węgla Kamiennego w Polsce powołano Pomocniczy Komitet Sterujący w ramach JSW, w którego skład wchodzi 4 przedstawicieli Zarządu JSW reprezentujących Stronę Pracodawcy oraz 4 przedstawicieli reprezentatywnych związków zawodowych reprezentujących Stronę Społeczną. Do zadań Pomocniczego Komitetu Sterującego należy wspieranie działań Komitetu Sterującego ds. Górnictwa.

ISTOTNE SPORY INICJOWANE PRZEZ STRONĘ SPOŁECZNĄ ORAZ RELACJE ZE STRONĄ SPOŁECZNĄ W JSW W 2021 ROKU

Wniosek Reprezentatywnych Organizacji Związkowych JSW w sprawie wzrostu wynagrodzeń w 2020 roku

Pismem z dnia 21 lutego 2020 roku Reprezentatywne Organizacje Związkowe JSW tj. ZOK NSZZ „Solidarność” JSW, ZZ „Kadra” Pracowników JSW i Federacja ZZG JSW wystąpiły z wnioskiem o wzrost stawek płac zasadniczych w JSW o 6%. Dotychczas w przedmiotowej kwestii odbyły się dwa spotkania, w trakcie których nie doszło do porozumienia. Podczas spotkań została omówiona sytuacja ekonomiczna Jednostki dominującej i zostały przedstawione problemy związane z płynnością finansową JSW. Omówiono także sytuację produkcyjną i handlową. Organizacje związkowe i Zarząd JSW zawiesiły trwające od 4 marca 2020 roku rozmowy dotyczące wzrostu płac. Strony miały wrócić do rozmów, gdy minie zagrożenie związane z pandemią koronawirusa.

Wniosek organizacji związków zawodowych „Jedność” i „POPIS” w sprawie wzrostu wynagrodzeń

W dniu 24 lutego 2020 roku ZZ „Jedność” i ZZ „POPIS” wystąpiły do Zarządu JSW z wnioskiem w sprawie wzrostu wynagrodzeń w JSW w 2020 roku o 8% począwszy od dnia 1 stycznia 2020 roku. W odpowiedzi Zarząd JSW pismem z dnia 9 marca 2020 roku poinformował organizacje związkowe, że z uwagi na trudną sytuację ekonomiczną JSW Zarząd nie jest w stanie zrealizować wniosku. Ponadto Zarząd poinformował, że prowadzone były rozmowy z Reprezentatywnymi Organizacjami Związkowymi w zakresie wzrostu wynagrodzeń w 2020 roku, które z uwagi na zagrożenie związane z pandemią koronawirusa zostały zawieszone.

Żądanie Zakładowej Organizacji Koordynacyjnej WZZ „Sierpień 80” JSW dotyczące wzrostu stawek osobistego zaszeregowania

Pismem z dnia 9 marca 2020 roku Zakładowa Organizacja Koordynacyjna WZZ „Sierpień 80” wystąpiła z żądaniem wzrostu z dniem 1 stycznia 2020 roku stawek osobistego zaszeregowania o 8% brutto. Jednocześnie organizacja związkowa zaznaczyła, że niniejsze pismo należy traktować jako wszczęcie sporu zbiorowego i oczekuje spełnienia powyższych żądań w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wniosku. Pismem z dnia 17 marca 2020 roku Zarząd JSW poinformował organizację związkową, że w związku z wyjątkową sytuacją związaną z pandemią koronawirusa rozmowy odnośnie żądania miałyby zostać podjęte, gdy minie zagrożenie związane z pandemią.

Żądanie Zakładowej Organizacji Koordynacyjnej WZZ „Sierpień 80” JSW dotyczące wzrostu stawek osobistego zaszeregowania

Pismem z dnia 9 marca 2020 roku Zakładowa Organizacja Koordynacyjna WZZ „Sierpień 80” wystąpiła z żądaniem wzrostu z dniem 1 stycznia 2020 roku stawek osobistego zaszeregowania o 8% brutto. Jednocześnie organizacja związkowa zaznaczyła, że niniejsze pismo należy traktować jako wszczęcie sporu zbiorowego i oczekuje spełnienia powyższych żądań w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego wniosku. Pismem z dnia 17 marca 2020 roku Zarząd JSW poinformował organizację związkową, że z uwagi na wyjątkową sytuację związaną z pandemią koronawirusa rozmowy odnośnie żądania rozpoczną się najszybciej, jak będzie to możliwe.

Wniosek Związku Zawodowego „Kadra” JSW KWK Budryk dotyczący wzrostu wynagrodzeń

ZZ „Kadra” JSW KWK Budryk pismem z dnia 10 marca 2020 roku wniósł o podwyższenie stawek osobistego zaszeregowania we wszystkich grupach zawodowych, we wszystkich zakładach górniczych JSW do prognozowanego poziomu 9% wzrostu wynagrodzeń. Pismem z dnia 17 marca 2020 roku Zarząd JSW poinformował organizację związkową, że z powodu zagrożenia pandemią COVID-19 rozmowy w zakresie wzrostu wynagrodzeń miałyby się odbyć, gdy minie zagrożenie związane z pandemią.

W dniu 13 września 2021 roku zostało zawarte Porozumienie płacowe pomiędzy Zarządem JSW, a Reprezentatywnymi Organizacjami Związkowymi wyczerpujące żądania wzrostu płac w 2020 i 2021 roku. Szczegóły zawartego porozumienia zostały przedstawione poniżej, a także w raporcie bieżącym nr 30/2021.

Porozumienie zbiorowe zawarte w trybie art. 9 § 1 Kodeksu Pracy

Pismem z dnia 22 stycznia 2021 roku Reprezentatywne Organizacje Związkowe JSW tj. ZOK NSZZ „Solidarność” JSW, ZZ „Kadra” Pracowników JSW i Federacja ZZG JSW zwróciły się do Zarządu JSW z żądaniem spotkania celem podpisania porozumienia wydłużającego okres gwarancji zatrudnienia dla pracowników JSW na okres co najmniej 5 lat. W związku z rozbieżnością stanowisk w przedmiotowej kwestii Reprezentatywne Organizacje Związkowe JSW w dniu 28 marca 2021 roku ponownie zwróciły się do Zarządu JSW z żądaniem spotkania celem podpisania porozumienia wydłużającego okres gwarancji zatrudnienia dla pracowników JSW na okres 10 lat. Jednocześnie pismem z dnia 28 marca 2021 roku Reprezentatywne Organizacje Związkowe JSW poinformowały Zarząd JSW o powołaniu Komitetu Protestacyjno – Strajkowego JSW.

W dniu 30 marca 2021 roku Zarząd JSW podjął Uchwałę w sprawie przedłużenia okresu obowiązywania gwarancji zatrudnienia dla pracowników JSW o kolejne 10 lat. Warunki i zasady gwarancji zatrudnienia zostały podpisane na spotkaniu w dniu 31 marca 2021 roku przez Zarząd JSW i Reprezentatywne Organizacje Związkowe JSW w Porozumieniu zbiorowym zawartym w trybie art. 9 § 1 Kodeksu Pracy, które gwarantuje zatrudnienie dla wszystkich pracowników JSW przez okres 10 lat, licząc od dnia zawarcia niniejszego porozumienia. Ponadto gwarantuje, że dotychczasowe warunki umów o pracę pracowników zakładów JSW nie ulegają zmianom i nie będą podlegać wypowiedzeniom do czasu zarejestrowania i wdrożenia w życie jednolitego ZUZP dla Pracowników JSW.

W nawiązaniu do Porozumienia zbiorowego zawartego w dniu 31 marca 2021 roku i w związku ze zróżnicowaniem warunków umów o pracę pracowników JSW zatrudnionych do 1 lutego 2012 roku oraz pracowników przyjętych do pracy po 1 lutego 2012 roku, Reprezentatywne Organizacje Związkowe JSW pismem z dnia 15 kwietnia 2021 roku zwróciły się do Prezes Zarządu JSW o pilne spotkanie celem omówienia obszarów, w których prawa pracowników wymagają zrównania tj.: zrównanie stawki płacy zasadniczej pracowników zatrudnionych w poszczególnych okresach (przed i po lutym 2012 roku), ujednolicenie nazwy i wartości dodatku stażowego (Karta Górnika), zrównanie sposobu rozliczania płacy zasadniczej (dniówki/miesięczne wartość płacy zasadniczej), przyznania prawa do nagrody jubileuszowej pracownikom, których umowy o pracę zostały zawarte po lutym 2012 roku, zrównanie elementów uznaniowych wynagrodzenia (obecnie do 30%) w umowach zawartych przed lutym 2012 roku, zrównanie zasad i wysokości przyznawania odpraw emerytalnych w obu grupach umów o pracę, zrównanie wysokości dodatków za pracę w godzinach nocnych i w warunkach szkodliwych.

W celu omówienia powyższych kwestii Reprezentatywne Organizacje Związkowe JSW zostały zaproszone na spotkanie z Zarządem JSW w dniu 19 kwietnia 2021 roku. W trakcie spotkania strona społeczna zawnioskowała o: ujednolicenie taryfikatora stanowisk i stawek płacy zasadniczej, zmianę nazwy „Dodatek stażowy” w nowych umowach na „Karta górnika”, zmianę sposobu wynagradzania pracowników na stanowiskach nierobotniczych z dotychczasowej stawki dniówkowej na stawkę miesięczną, wprowadzenie do nowych umów o pracę prawa do nagrody jubileuszowej wszystkim pracownikom i ujednolicenie jej zasad wypłaty w zakładach JSW, zrównanie elementów uznaniowych, zasad i wysokości przyznawania odpraw emerytalnych oraz zrównanie wysokości dodatków za pracę w godzinach nocnych i w warunkach szkodliwych. Ponadto, w stosunku do wszystkich punktów wyszczególnionych powyżej, Zarząd zlecił Zespołowi Polityki Wynagrodzenia sporządzić do 15 maja 2021 roku kalkulację kosztów w przypadku wprowadzenia wnioskowanych kwestii i przedstawić Zarządowi JSW oraz Stronie Społecznej. Reprezentatywne Organizacje Związkowe JSW w związku z brakiem uzgodnionego terminu wprowadzenia ujednolicenia warunków płacowych pracowników JSW żądały realizacji wszystkich poruszonych kwestii do dnia 30 kwietnia 2021 roku.

W dniu 11 czerwca 2021 roku odbyło się spotkanie z Reprezentatywnymi Organizacjami Związkowymi JSW, w trakcie którego:

• Strona Społeczna zakwestionowała przedstawioną kalkulację kosztów i zawnioskowała o przedstawienie rzeczywistej kalkulacji opartej o żądanie przedstawione w ramach sporu zbiorowego.
• Strona Społeczna zaproponowała rozpocząć realizację przedstawionych żądań od ujednolicenia pracownikom na „starych umowach”, które stanowią około 75% wszystkich umów takich elementów jak: odprawy emerytalno-rentowe, nagrody jubileuszowe, dodatek nocny, dodatek szkodliwy.
• Strony uzgodniły, że na kolejne spotkanie Strona Pracodawcy przygotuje zestawienie z podziałem na poszczególne elementy podlegające ujednoliceniu w  ramach starych umów według gradacji kosztowej.

Strona Społeczna oczekiwała przedstawienia stanowiska Zarządu JSW na kolejnym spotkaniu.

Spór zbiorowy w przedmiocie realizacji porozumienia dotyczącego wzrostu wynagrodzeń w roku 2020

W związku z publikacją w Internecie przez Związki Zawodowe porozumienia zawartego pomiędzy JSW, a Reprezentatywnymi Organizacjami Związkowymi w sprawie wzrostu wynagrodzeń w roku 2020, które nie było przedmiotem obrad Zarządu, zaszła konieczność wyjaśnienia okoliczności prawnych i faktycznych w przedmiocie ww. porozumienia. Ponadto pismem z dnia 8 kwietnia 2021 roku Reprezentatywne Organizacje Związków Zawodowych JSW wniosły o realizację przedmiotowego porozumienia. Decyzją Zarządu JSW z dnia 16 kwietnia 2021 roku powołano Zespół roboczy składający się z Kancelarii Prawnych ds. wyjaśnienia okoliczności prawnych i faktycznych w przedmiocie porozumienia pomiędzy JSW, a Reprezentatywnymi Organizacjami Związkowymi w sprawie wzrostu wynagrodzeń w roku 2020.

Pismem z dnia 5 maja 2021 roku Reprezentatywne Organizacje Związkowe wystąpiły do Zarządu JSW z żądaniem realizacji porozumienia płacowego na 2020 rok. Na spotkaniu w dniu 20 maja 2021 roku Zarząd przekazał Stronie Społecznej wyciąg odtajnionej części z raportu Zespołu roboczego ds. wyjaśnienia okoliczności prawnych i faktycznych w przedmiocie porozumienia pomiędzy Zarządem JSW, a Reprezentatywnymi Organizacjami Związkowymi w sprawie wzrostu wynagrodzeń w roku 2020 oraz oświadczenie Zarządu JSW w sprawie żądania Reprezentatywnych Związków Zawodowych JSW w przedmiocie realizacji porozumienia dotyczącego wzrostu wynagrodzeń w roku 2020 stwierdzając, że:

• wobec istotnych rozbieżności wynikających z ustalonego stanu faktycznego nie można jednoznacznie stwierdzić, czy porozumienie zostało faktycznie zawarte i czy wobec tego wywołuje skutki prawne,
• realizacja przez Zarząd JSW ww. porozumienia i wynikających z niego oczekiwań bez jednoznacznego i obiektywnego wyjaśnienia kwestii istnienia i skuteczności prawnej porozumienia, co może nastąpić wyłącznie przez niezależny i niezawisły Sąd Powszechny dysponujący ku temu odpowiednim instrumentarium, niesie za sobą istotne ryzyko przypisania Zarządowi odpowiedzialności karnej,
• realizacja ww. porozumienia wywołałaby daleko idące skutki finansowe, rzędu co najmniej kilkuset milionów złotych, co może doprowadzić do wypowiedzenia Umów pożyczek zawartych przez JSW z Polskim Funduszem Rozwoju,
• realizacja ww. porozumienia może zatem nastąpić wyłącznie w wypadku obiektywnego potwierdzenia faktu jego istnienia oraz ważności w znaczeniu prawnym.

Strona Społeczna wniosła o przerwę w rokowaniach, która uzasadniona była przez Stronę Społeczną potrzebą uzyskania opinii Kancelarii Prawnych w kwestii nieodtajnionej treści raportu Zespołu roboczego. W trakcie kolejnego spotkania w dniu 15 czerwca 2021 roku Strony przedstawiły swoje stanowiska. Z uwagi na rozbieżność stanowisk sporządzony został protokół rozbieżności.

W dniu 18 czerwca 2021 roku Pracodawca poinformował Państwową Inspekcję Pracy o zaistniałym sporze zbiorowym, jak również wystąpił o wyznaczenie mediatora z listy ustalonej przez ministra właściwego ds. pracy. Pismem z dnia 30 czerwca 2021 roku Minister Rozwoju, Pracy i Technologii wyznaczył mediatora w osobie Jerzego Bernarda Nowaka do przeprowadzenia mediacji w sporze zbiorowym.

W dniu 6 września 2021 roku rozpoczęły się mediacje odnośnie sporu zbiorowego dotyczącego obowiązywania porozumienia płacowego z 2020 roku pomiędzy: Reprezentatywnymi Organizacjami Związkowymi a Pracodawcą - JSW w obecności Mediatora wyznaczonego przez Ministerstwo Rozwoju Pracy i Technologii Pana Jerzego Bernarda Nowaka. W trakcie pierwszego spotkania strony sporu przedstawiły swoje stanowiska.

Podczas kolejnego spotkania mediacyjnego w dniu 13 września 2021 roku strony sporu podpisały Porozumienie płacowe, zgodnie z którym:

• od dnia 1 września 2021 roku wdraża się do stosowania nowe tabele stawek płac zasadniczych wyższe od dotychczasowych o 1,6%, co wraz ze wzrostem płac zasadniczych o 3,4% od lipca 2021 roku pozwoli zrealizować wzrost stawek płac o 5%,
• w dniu 1 października 2021 roku pracownikom, będącym w stanie zatrudnienia na dzień 31 sierpnia 2021 roku wypłacona zostanie nagroda jednorazowa w następującej wysokości: 4 300 PLN brutto – zatrudnieni pod ziemią, 3 500 PLN brutto – zatrudnieni w Zakładzie Przeróbki Mechanicznej Węgla oraz 3 100 PLN brutto – pozostali.
• Strony ustaliły również, że od 1 października 2021 roku wartość posiłku oraz posiłku profilaktycznego wynosić będzie 21 PLN/dzień przepracowany.

Łącznie, szacowany koszt przedmiotowego Porozumienia wynosi 139,3 mln PLN w roku 2021.

Podpisane porozumienie płacowe zakończyło postępowanie mediacyjne w sprawie sporu zbiorowego z dnia 5 maja 2021 roku dotyczące obowiązywania porozumienia w zakresie wzrostu wynagrodzeń w roku 2020 i jednocześnie zakończyło rokowania w zakresie wzrostu wynagrodzeń w 2021 roku.

Żądanie Reprezentatywnych Organizacji Związkowych JSW z dnia 7 czerwca 2021 roku

W dniu 7 czerwca 2021 roku Reprezentatywne Organizacje Związkowe JSW wystąpiły z żądaniem wzrostu wynagrodzeń dla wszystkich pracowników JSW w wysokości 6% począwszy od 1 lipca 2021 roku. Jednocześnie ze względu na brak podwyżek płac w JSW od 2019 roku Reprezentatywne Organizacje Związkowe JSW wnoszą o jednorazową wypłatę rekompensaty w kwocie: 5 000 PLN dla pracowników dołowych, 4 000 PLN dla pracowników przeróbki oraz 3 500 PLN dla pracowników zatrudnionych na powierzchni oraz pracowników administracji.

W dniu 16 czerwca 2021 roku odbyły się rokowania przedstawicieli Zarządu ze Stroną Społeczną, w trakcie których Reprezentatywne Organizacje Związkowe przedstawiły uzasadnienie wystosowanych żądań. Strona Pracodawcy oświadczyła, iż ze względu na wagę przedstawionych żądań oraz ich potencjalne oddziaływanie na sytuację finansową JSW konieczne są dodatkowe ustalenia w ramach pełnego Zarządu celem zajęcia stanowiska w przedmiocie żądań płacowych. Podpisane w dniu 13 września 2021 roku Porozumienie płacowe zakończyło rokowania w zakresie wzrostu wynagrodzeń w 2021 roku.

Pismo Reprezentatywnych Organizacji Związkowych JSW z dnia 27 grudnia 2021 roku

Pismem z dnia 27 grudnia 2021 roku Reprezentatywne Organizacje Związkowe JSW zwróciły się do Zarządu JSW o wyznaczenie spotkania w sprawie wzrostu wynagrodzeń w ramach realizacji polityki płacowej w JSW, które miało na celu przedstawienie i omówienie propozycji wzrostu płac na 2022 rok. W przedmiotowym temacie odbyły się dwa spotkania i w dniu 28 stycznia 2022 roku Zarząd JSW i Reprezentatywne Organizacje Związkowe JSW podpisały Porozumienie dotyczące realizacji polityki płacowej w 2022 roku w JSW.

W ramach porozumienia nastąpił od stycznia 2022 roku: wzrost stawek płac zasadniczych dla wszystkich pracowników JSW o 10% oraz wzrost wartości posiłków profilaktycznych z 21 PLN do 30 PLN na dniówkę. W latach następnych wartość posiłków ustalana będzie w oparciu o średnie wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez nagród z zysku ogłaszane przez Prezesa GUS. Wartość posiłku stanowić będzie 0,5% ww. wynagrodzenia za IV kwartał roku poprzedzającego. Niniejsze Porozumienie z dniem jego podpisania wyczerpuje roszczenia dotyczące wzrostu płac i świadczeń pracowniczych w 2022 roku.

Istotne spory inicjowane przez stronę społeczną oraz relacje ze stroną społeczną w 2021 roku w pozostałych spółkach Grupy JSW

Zaangażowanie społeczne

Zaangażowanie społeczne w liczbach:

• 4 pikniki naukowo-rodzinne
• 120 uczestników warsztatów w domach dziecka
• 146 sztuk sprzętu komputerowego dla 10 placówek oświatowych
• 1038 stypendiów ufundowanych przez JSW
• 2 programy autorskie

Grupa JSW realizuje zarówno długoterminowe autorskie programy społeczne, jak i działania charytatywne, a także jest mecenasem sportu. Autorskie programy społeczne prowadzone są bezpośrednio przez Zespół CSR, koordynujący kompleksowo zarządzanie społeczną odpowiedzialnością w Grupie JSW. Działalność charytatywna na poziomie operacyjnym zarządzana jest przez powołaną w tym celu Fundację JSW. W ramach JSW SA darowizny na rzecz podmiotów zewnętrznych realizuje Biuro Organizacji i Zarządzania. Działania te realizowane są w imieniu całej grupy kapitałowej, tj. wszystkich spółek i zakładów, wchodzących w jej skład.

Zgodnie z przyjętymi niegdyś w strategii zrównoważonego rozwoju, działania społeczne, zwłaszcza charytatywne koncentrują się na terenach, na których funkcjonują zakłady Grupy JSW, czyli na terenach, na które Grupa JSW może oddziaływać. Na poziomie statutu Fundacji JSW zapisano wręcz jednoznacznie, że prowadzi ona działalność publiczną i społecznie użyteczną na terenie gmin górniczych: Jastrzębie-Zdrój, Mszana, Świerklany, Pawłowice, Suszec, Żory, Czerwionka-Leszczyny, Ornontowice, Knurów, Pilchowice, Gliwice, Gierałtowice, Mikołów, Radlin, Zabrze i Dąbrowa Górnicza. Tym samym są one powiązane z obecnością i działalnością poszczególnych zakładów w społecznościach lokalnych.

Od lat Grupa JSW szczególną wagę przywiązuje do wspierania dzieci i młodzieży. Stara się wspomagać ciekawe, innowacyjne i skuteczne rozwiązania w obszarze edukacji, zdrowia, ekologii, kultury i sportu. Stara się też wspomagać najbardziej potrzebujących w regionie. Realizowane są zarówno projekty wąsko zorientowane na potrzeby i oczekiwania konkretnej społeczności, działania proekologiczne, kampanie społeczne, czy też programy dla pracowników, promujące np. aktywny tryb życia lub wolontariat. Grupa JSW angażuje się także w propagowanie sportu wśród dzieci i młodzieży, lokalnych społeczności, propaguje wartości uczciwej i etycznej rywalizacji.

Autorskie programy społeczne

Sztandarowymi projektami skierowanymi do dzieci i młodzieży z regionu są Kopalnia Wiedzy JSW oraz JSW Dzieciom. Obydwa projekty zostały uznane za dobre praktyki i zamieszczono ich opis w Raporcie „Odpowiedzialny biznes w Polsce” organizowane przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu

Kopalnia Wiedzy JSW

Kopalnia Wiedzy JSW koncentruje się na edukacji, głównie w przedmiotach ścisłych i szeroko pojętej ekologii.. Prowadzący zajęcia w Kopalni Wiedzy JSW chcą zarażać dzieci z regionu pasją poznawania świata, doświadczania, odkrywania. Projekt ma wspierać rozwijanie talentów wśród dzieci oraz wyrównywać szanse w dostępie do nowoczesnych i ciekawych form aktywności pozalekcyjnej.

Pandemia COVID-19 ujawniła nowe, pilne potrzeby. Trwająca wiele tygodni izolacja i przeniesienie lekcji do Internetu w sposób szczególny dotknęły dzieci. By urozmaicić zdalne nauczanie, JSW uruchomiła edukacyjny portal nowakopalniawiedzy.pl. Udostępniono tam dziesiątki materiałów edukacyjnych w przystępny sposób tłumaczących fascynujące tematy takie jak wykorzystanie wodoru, odpowiedzialna konsumpcja, znaczenie węgla koksującego dla gospodarki, elektromobilność oraz wiele innych. Towarzyszyły im ciekawe, rozbudowane quizy. W tworzenie serwisu zaangażowali się pracownicy spółki JSW oraz współpracujące z nią kluby sportowe. Dzięki partnerom była możliwość publikowania wartościowych materiałów wideo promujących sport, naukę języków obcych oraz zdrowy tryb życia.

JSW Dzieciom

Z kolei program JSW Dzieciom adresowany jest do dzieci potrzebujących. JSW jest patronem trzech domów dziecka – w Jastrzębiu-Zdroju, Pszczynie oraz w Cieszynie. Warsztaty artystyczne, wyjazdy edukacyjne, akcje wolontariackie pracowników JSW, sprzęt dla uzdolnionej młodzieży, to tylko kilka z aktywności, jakie Jastrzębska Spółka Węglowa organizuje dla podopiecznych tych placówek.

Pandemia COVID-19 ograniczyła spektrum możliwych aktywności, ale pokazała również wiele innych pilnych potrzeb. Wystarczy wspomnieć o zdalnej nauce, która wymaga posiadania komputerów dla wszystkich dzieci równocześnie uczestniczących w zajęciach szkolnych. Siłą rzeczy domy dziecka nie dysponowały taką ich liczbą.

Mimo pandemii, gdy zakażeń było mniej, a wyjazdy wakacyjne w reżimie sanitarnym były możliwe, udało się także zorganizować dla dzieci ze wszystkich trzech domów dziecka kolonie zimowe, jak i letnie. Łącznie wzięło w nich udział 125 podopiecznych.

W 2021 roku Grupa JSW podejmowała także szereg innych działań na rzecz pracowników i społeczności lokalnych przydatnych w czasie pandemii:

• WIRTUALNE SZKOLENIA DLA MIESZKAŃCÓW
  Należąca do Jastrzębskiej Spółki Węglowej spółka JSW Szkolenie i Górnictwo zorganizowała wirtualne szkolenie z pomocy przedmedycznej. Szkolenie adresowane było zarówno do pracowników JSW i ich rodzin, ale także dla każdego chętnego mieszkańca województwa śląskiego. Szkolenia odbywały się przez cały czerwiec 2021 r. Program obejmował szkolenie z udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Dzięki zajęciom praktycznym kursanci dowiedzieli się, jak prawidłowo reagować w przypadku zagrożenia życia lub zdrowia. Pod czujnym okiem instruktora Virtual Reality mieli możliwość skorzystania z aplikacji, gdzie przy użyciu fantoma szkoleniowego, ćwiczyli niezbędne procedury ratujące życie i zdrowie. W darmowym szkoleniu wzięło udział blisko 500 osób. 
• USPRAWNIENIA W CZASIE PANDEMII
  Należąca do JSW SA spółka IT Systems stworzyła system do rejestrowania badań
  i powiadamiania w czasie globalnej pandemii (SMS-sender oraz Covtest). W związku ze stanem epidemicznym, bardzo ważny jest szybki i skuteczny przepływ informacji oraz pewność, że dotrze ona do jak największej liczby odbiorców. Liczba pracowników w zakładach JSW S.A. bez adresów e-mail jest bardzo duża, więc najpewniejszym sposobem, na dostarczenie im informacji jest wysłanie wiadomości SMS. Pracownicy otrzymują regularne informacje ze sztabu kryzysowego dotyczące m.in. pracy zdalnej, liczby zakażeń w firmie, wprowadzanych obostrzeń itd.
  Covtest to z kolei aplikacja pozwalająca na rejestrowanie wyników badań na obecność koronawirusa wykonanych w JSW. Rejestrowane są wyniki badań, aplikacja posiada też funkcjonalności generowania raportów dotyczących liczby zachorowań, osób zdrowych oraz rozkładu ilościowego zachorowań w strukturze organizacyjnej firmy. Dodatkowo bardzo przydatnym elementem był raport osób chorych objętych kwarantanną oraz ozdrowieńców.
• GÓRNICZA AKTYWIZACJA ZAWODOWA
  JSW Szkolenie i Górnictwo wspólnie z Akademią Górniczo Hutniczą w Krakowie od 2021 roku realizuje projekt „Górnicza Aktywizacja Zawodowa”. Głównym celem ekspertów opracowujących
  i wdrażających projekt była szeroko zakrojona kampania aktywizująca. Grupą docelową są osoby zagrożone zwolnieniem, przewidziane do zwolnienia lub zwolnione z przyczyn niedotyczących pracowników, a także osoby odchodzące z rolnictwa. GAZ zakłada wzrost aktywności zawodowej mieszkańców woj. śląskiego. Uczestnicy mogą liczyć na szkolenia z zakresu komunikacji interpersonalnej, radzenia sobie ze stresem, zarządzania czasem, negocjacji. Na uczestników czekają także studia podyplomowe, staże, kwalifikacyjne kursy zawodowe, kursy językowe, informatyczne.
• INNOWACYJNE METODY SZKOLEŃ DLA PRACOWNIKÓW w okresie pandemii
  JSW Szkolenie i Górnictwo uruchomiło nowoczesną pracownię VR, w której odbywają się szkolenia i warsztaty na szesnastu przygotowanych do tego stanowiskach pracy, głównie o charakterze testowym. Pracownicy mają możliwość wzięcia udziału w projekcji filmu 360 stopni „Wirtualno gruba”, który powstał w ramach tworzenia aplikacji VR na potrzeby szkoleń BHP. Dzięki użyciu gogli VR, mają oni możliwość zwiedzenia kopalnianych podziemi i przyjrzenia się pracy na różnych oddziałach. Warsztaty szkoleniowe obejmują tez zajęcia praktyczne przy wykorzystaniu aplikacji Cyber Fire” oraz „Roboty strzałowe”. Zastosowanie VR w górnictwie, umożliwia nabycie i przećwiczenie prawidłowych reakcji przez górników, w sytuacjach zagrożenia, w kontrolowanych, bezpiecznych warunkach. Pozwala na symulowanie warunków panujących w kopalni podczas prac szczególnie niebezpiecznych.
• PROJEKT „RATUJEMY PSZCZOŁY”
  Grupa JSW priorytetowo traktuje inicjatywy związane z ochroną przyrody i jej zasobów, stąd koncepcja realizacji projektu „Ratujmy pszczoły-mogą żyć wśród Nas” związanego z założeniem pasieki. Działanie to stanowi składową rozwoju programu rewitalizacji, rekultywacji i racjonalnego zagospodarowania terenów górniczych Grupy JSW. JSW, wdrażając koncepcję ekologicznego zagospodarowania terenów przemysłowych zdecydowało się wdrożyć program ochrony pożytecznych owadów oraz produkcji miodu z jastrzębskiej pasieki korespondujący z programem edukacyjnym.
  W pięknej pasiece, oprócz uli, znajduje się także ścieżka edukacyjna dla najmłodszych uczniów i przedszkolaków z regionu. Zgodnie z przyjętym założeniem Pasieka „Ratujmy Pszczoły” tworzy lokalne centrum edukacji, a działania towarzyszące mają charakter wspierający ten proces. Młodzież w trakcie prelekcji w pasiece ma możliwość nabycia wiedzy na temat budowy ula, wykorzystania produktów pochodzenia pszczelego, jak również poznania zwyczajów roju i hierarchiczności rodziny pszczelej.

Działalność Fundacji JSW

Kontynuacją prowadzonej współpracy na całym obszarze funkcjonowania Grupy zajmuje się powołana pod koniec 2018 roku Fundacja JSW, która została utworzona celem prowadzenia oraz wspierania działalności publicznej i społecznie użytecznej na terenie, na których JSW prowadzi działalność poprzez współpracę z samorządami i wspieranie lokalnych inicjatyw. Zarząd JSW zdecydował o stworzeniu organizacji, aby wzmocnić wizerunek Grupy Kapitałowej jako firmy odpowiedzialnej społecznie i zaangażowanej dobroczynnie. Fundatorem i założycielem jest JSW. Fundacja JSW koncentruje swoje działania na terenie 16 gmin, na których JSW prowadzi działalność, wspierając inicjatywy w czterech obszarach: kultury i tradycji, wypoczynku i rekreacji, nauki i edukacji oraz zdrowia i bezpieczeństwa.

W 2021 Fundacja JSW roku prowadziła działalność statutową korzystając ze środków przekazanych przez Fundatora w 2019 oraz 2020 roku, przeznaczając kwotę 2,9 mln PLN na realizację 83 przedsięwzięć wnioskowanych przez lokalne instytucje i/lub organizacje w czterech obszarach:

W ramach 83 przedsięwzięć udało się zrealizować m.in. następujące działania:

• dofinansowano 24 przedsięwzięcia wspierające sport w różnych dyscyplinach takich jak:  piłka nożna, hokej na lodzie, sporty rowerowe, judo, futsal, koszykówka dziewcząt, jeździectwo, tenis, siatkówka, tenis stołowy, szachy oraz piłka ręczna.
• dofinansowano także organizację Olimpiady Przedszkolaka LaszkaCup w której uczestniczyło ponad 250 dzieci z jastrzębskich przedszkoli. W trakcie jej trwania młodzi zawodnicy jako reprezentanci swoich przedszkoli rywalizowali ze sobą w unihokeja, a pozostałe przedszkolaki brały udział w konkursach i zabawach organizowanych przez animatorów
• 12 placówek oświatowych uzyskało wsparcie m.in. na dofinansowanie pracowni szkolnych, zakup pomocy dydaktycznych, modernizację placu zabaw, doposażenie świetlic.
• 8 wydarzeń kulturalnych dotyczących m.in. tradycji śląskich, dni integracji osób niepełnosprawnych, letnich pokazów i warsztatów cyrku, iluzji i animacji a także wyłonienie talentów miasta uzyskało wsparcie Fundacji JSW
• dofinansowano zakup 3 defibrylatorów AED na potrzeby osób korzystających z Żelaznego Szlaku Rowerowego

Wsparcie sportu

Grupa JSW od wielu już lat sponsoruje sport zawodowy, jak również i drużyny amatorskie. Sport i zaangażowanie się w jego wsparcie stały się elementem kultury i wyróżnikiem marki JSW. Jako największy pracodawca w regionie JSW czuje się odpowiedzialna za wspieranie dyscyplin, które są popularne i mają długie tradycje w regionie, w którym działają spółki Grupy JSW.

W roku 2021 wartość wszystkich umów sponsoringowych wyniosła ponad 13,8 mln zł.

Osiągające sukcesy kluby sportowe wzmacniają budowanie potencjału biznesowego, pozytywny wizerunek firmy i umożliwiają dotarcie z przekazem do istotnych środowisk. Sport w działalności sponsoringowej JSW odgrywa bardzo ważną rolę. JSW SA od lat stawia na dyscypliny, które najlepiej oddają charakter firmy oraz wzbudzają pozytywne emocje wśród kibiców, stąd decyzja o sponsorowaniu głównie takich dziedzin sportu jak: siatkówka (KS Jastrzębski Węgiel), hokej (JKH GKS Jastrzębie), piłka nożna (GKS Jastrzębie oraz GKS 74 Pniówek) czy piłka ręczna (Miejskie Towarzystwo Sportowe "Żory").  

Oprócz wspierania sportu zawodowego, JSW wspiera także projekty sportowe skierowane do dzieci i młodzieży. Sztandarowym projektem jest Akademia Talentów Jastrzębskiego Węgla, która jest swego rodzaju kuźnią siatkarskich talentów. Powstała w oparciu o wspólną wizję Jastrzębskiej Spółki Węglowej oraz KS Jastrzębski Węgiel, zakładającą nowatorską działalność na rzecz rozwoju sportu w regionie. W 2021 roku zawarta została umowa z Polskim Związkiem Piłki Siatkowej, w oparciu o którą utworzony będzie system Centralnych Akademickich Ośrodków Siatkarskich, a klub w ramach prowadzonej Akademii będzie jednym z elementów tego systemu. Akademia stała się więc pierwszym w Polsce klubem siatkarskim, który wszedł szkoleniowo w struktury PZPS. Jastrzębska akademia istnieje od 2012 roku i jest trampoliną do PlusLigi. Od dwóch lat klub prowadzi własny zespół szkół sportowych. Teraz uzupełnią proces szkolenia umowy z uczelniami, m.in. katowicką AWF. Pierwszym adeptem Akademii, który przebił się do pierwszego zespołu Jastrzębskiego Węgla był Jakub Popiwczak. Od kilku lat podstawowy libero seniorskiej drużyny i tegoroczny mistrz Polski w barwach Jastrzębskiego Węgla. W ciągu 9 lat działalności młodzi adepci Akademii wywalczyli na szczeblu wojewódzkim, krajowym i zagranicznym blisko 60 medali.