Polityki

Narzędziem, które wspiera kształtowanie pożądanych zachowań i wyznacza standardy postępowania w Grupie JSW w stosunku do pracowników, współpracowników, przełożonych oraz klientów, partnerów i społeczności lokalnych, zarówno w relacjach biznesowych, jak i okołobiznesowych jest Kodeks Etyki Grupy JSW. Do zawartych w nim wartości i standardów mogą odwoływać się również osoby trzecie, niewspółpracujące z Grupą. Dotyczy to w szczególności tych sytuacji, w których działanie Grupy lub jej przedstawicieli budziłoby zastrzeżenia natury etycznej lub prawnej. Kodeks Etyki ma na celu wskazanie najważniejszych zasad i standardów zachowań akceptowalnych i aprobowanych przez Grupę JSW oraz przekazanie informacji, jak zachowywać się w okolicznościach, w których dana decyzja lub sytuacja może budzić dylematy etyczne.

Kodeks Etyki ten zawiera najistotniejsze elementy polityki etycznej, antykorupcyjnej i antydyskryminacyjnej oraz zasady poszanowania różnorodności i tolerancji dla drugiego człowieka. Wskazuje również sposób zgłaszania naruszeń i nieprawidłowości oraz nieprzestrzegania zobowiązań wynikających z przepisów prawa, zagrożenia dla bezpieczeństwa i higieny pracy, zdrowia klientów i osób postronnych, praktyk nieuczciwej konkurencji, bezpieczeństwa środowiska naturalnego czy zobowiązanie  do działania w sposób minimalizujący negatywny wpływ na nie i lokalne otoczenie, jak również nawołuje do poszanowania wszelkich materiałów, surowców i energii.

Pracownicy, którzy odpowiadają za kontakty z dostawcami zobowiązani są, aby dobierać dostawców w oparciu o obiektywne kryteria oceny ich ofert i jakości usług; dbać, by wszystkie oferty zostały porównane i rozważone uczciwie i bezstronnie, preferować współpracę z dostawcami, którzy rzetelnie wypełniają swoje zobowiązania, zachowują się w sposób etyczny, przestrzegają przepisów ochrony środowiska, BHP i praw człowieka oraz unikać współpracy z dostawcami nierespektującymi ww. zasad, jak również ujawniać wszelkie informacje, w których posiadaniu się znajdują, a które mogą mieć wpływ na współpracę spółki Grupy z dostawcą.

Łańcuch dostaw Grupy JSW obejmuje tysiące dostawców i kontrahentów. Od stycznia 2018 roku wprowadzono do stosowania w umowach z kontrahentami klauzulę etyki, która pozwala na rozciągnięcie oddziaływania regulacji etycznych JSW na jej łańcuch dostaw. W związku z tym zaktualizowano treść zawieranych umów. Wprowadzone zapisy mówią, iż kontrahent lub jego podwykonawcy oraz wszelkie inne osoby, przy pomocy których wykonuje umowę, zapoznali się z Kodeksem Etyki Grupy JSW i będą przestrzegali standardów w nim zawartych. Od 2018 roku ponad 1200 kontrahentów podpisało klauzulę.

W globalizującym się świecie spełnianie wymogów etycznych, społecznych czy środowiskowych nie jest wyzwaniem, a standardem, który coraz bardziej warunkuje możliwość prowadzenia działalności operacyjnej. Wychodząc od przyjętej przez Spółkę Misji - bycia europejskim liderem i uczestniczenia na globalnym rynku,  czujemy się  zobowiązani do kształtowania odpowiedzialnych wzorców zachowań i podejmowania decyzji biznesowych w sposób uwzględniający zasady zrównoważonego rozwoju.

Podejście zarządcze Grupy JSW do szeroko rozumianych kwestii ochrony środowiska, relacji ze społecznościami lokalnymi, poszanowania tradycji i dziedzictwa kulturowego, bezpieczeństwa i higieny pracy, jak również do praw człowieka i przeciwdziałania dyskryminacji, zostało uwzględnione w przyjętej Strategii z uwzględnieniem spółek zależnych GK JSW na lata 2020-2030, która zawiera podstawowe zobowiązania do ww. kwestii. Są one wiążące zarówno dla zarządzających, jak i wszystkich innych pracowników w Grupie oraz osób współpracujących ze spółkami niezależnie od zajmowanego stanowiska, stażu pracy i miejsca zatrudnienia.

W odniesieniu do praw człowieka i przeciwdziałania dyskryminacji Grupy JSW podejście zarządcze opiera się na głębokim przekonaniu o tym, że każdy człowiek posiada niezbywalną godność, z racji której przysługuje mu szereg niezbywalnych praw. Ta personalistyczna filozofia działania znajduje swoje odzwierciedlenie w zapisach Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka (przyjętej i proklamowanej rezolucją Zgromadzenia Ogólnego Organizacji narodów Zjednoczonych 10 grudnia 1948 r.) oraz w innych fundamentalnych dokumentach, z których należy przede wszystkim wymienić konwencję Międzynarodowej Organizacji Pracy.

W związku z powyższym Jastrzębska Spółka Węglowa oraz jej spółki zależne zobowiązują się do poszanowania praw człowieka określonych w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ze szczególnym uwzględnieniem tego, że wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi w swej godności i w swych prawach (Art. 1 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka) oraz nieakceptowania jakichkolwiek form różnicowania lub dyskryminacji osób, a w konsekwencji zapewniania równych szans bez względu na różnicę rasy, kolor skóry, płeć, język, religię, poglądy polityczne lub inne przekonania, narodowość, pochodzenie społeczne, majątek, urodzenie lub jakiekolwiek inne różnice (Art. 2 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka).

Mimo, iż polityka różnorodności w JSW nie ma formy jednego dokumentu, znajduje swój wyraz w przyjętym przez Grupę Kodeksie Etyki, w którym zwarte zostały zasady poszanowania różnorodności i tolerancji.

Podejmowane przez Spółkę działania  w obszarze pracowniczym zapewniają równe szanse  dla każdego pracownika  w dostępie do awansu czy rozwoju zawodowego. Zarządzający Spółką przestrzegają zakazu dyskryminacji ze względu na: rasę, status społeczny, pochodzenie etniczne, religię, upośledzenie, inwalidztwo, płeć, orientację seksualną, związek lub przynależność polityczną, wiek czy stan cywilny. Takie wartości jak: wolność poglądów, sumienia i religii oraz swoboda przekonań i wypowiedzi są gwarantowane każdemu pracownikowi.

Wierzymy, że szeroko rozumiany szacunek do człowieka, miejsca pracy, otoczenia oraz relacje oparte na transparentnych zasadach w sposób znaczący oddziałują na efektywność funkcjonowania naszego biznesu i wpływają na umocnienie pozycji firmy zarówno wśród naszych pracowników, jak i wszystkich pozostałych grup interesariuszy.

Mamy świadomość i konieczności zapewnienia różnorodności w zakresie płci, kierunku wykształcenia, wieku i doświadczenia w odniesieniu do wszystkich pracowników Spółki.

Różnorodność w JSW  oraz w spółkach Grupy stosowana jest również do ich kluczowych menedżerów i władz. Proces wyboru uwzględnia takie elementy jak: wykształcenie, doświadczenie zawodowe i kompetencje oraz w żaden sposób nie dyskwalifikuje kandydatów ze względu na wskazane w niniejszej zasadzie elementy polityki różnorodności.

Tabela. Różnorodność w Zarządach i Radach Nadzorczych spółek Grupy Kapitałowej

W sierpniu 2019 roku Grupa JSW przyjęła do stosowania Politykę Wynagrodzeń dla Grupy Kapitałowej Jastrzębskiej Spółki Węglowej. Celem Polityki jest nie tylko realizacja strategii biznesowej, długoterminowych interesów czy zapewnienie stabilności spółek zależnych Grupy, ale również regulowanie kwestii dotyczących wynagrodzeń członków organów zarządczych i nadzorujących spółek zależnych, a także Dyrektorów Biur w Biurze Zarządu JSW i ich Zastępców, Pełnomocników Zarządu JSW oraz Dyrektorów Zakładów JSW i ich Zastępców.

Dokument uwzględnia wymogi obowiązujących aktów prawnych w stosunku do wynagrodzeń osób pełniących funkcje zarządcze i nadzorujące w spółkach z udziałem Skarbu Państwa w tym Ustawy z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami.

Wspieranie działań sprzyjających budowaniu odpowiedniej kultury pracy,  pozytywnych relacji między pracownikami oraz poczucia odpowiedzialności wśród kadry kierowniczej za poprawną komunikację i dobrą współpracę  jest jednym z priorytetów zarządzających JSW. Mając na uwadze starania Zarządu, by środowisko pracy w Spółce było wolne od wszelkich form przemocy psychicznej, zarówno ze strony przełożonych, jak i innych pracowników, Zarząd JSW przyjął we wrześniu 2019 roku Politykę Antymobbingową obowiązującą w JSW.

Prowadzenie aktywnej działalności przeciwko zjawisku mobbingu opiera się na podejmowanych przez Spółkę działań prewencyjnych  w postaci szkoleń kadry kierowniczej, promowaniu pożądanych postaw, upowszechnianiu wiedzy na temat mobbingu czy zapewnieniu pracownikom dostępu do szkoleń w tym obszarze oraz działań interwencyjnych, zmierzających do natychmiastowego zaprzestania mobbingu.

Polityka definiuje zjawisko mobbingu, zawiera wytyczne dla pracowników dotyczących przeciwdziałania mobbingowi, jak również instrukcje i procedurę zgłaszania wystąpienia niepożądanego zachowania dla ofiar mobbingu lub osób, które mają wiedzę o możliwości jego wystąpienia. Polityka zwiera również propozycje działań wspomagających w przypadku wystąpienia mobbingu oraz informacje o odpowiedzialności i konsekwencjach  dla sprawców mobbingu.

W 2019 roku  odnotowano  3 zgłoszenia przypadków wystąpienia mobbingu w Grupie JSW, w tym jeden przypadek w JSW, jednak żaden ze zgłoszonych przypadków po przeprowadzeniu postępowania przez Komisję Antymobbingową nie został potwierdzony.

W listopadzie 2019 roku Zarząd JSW podjął uchwałę w sprawie przyjęcia Polityki Compliance Grupy Kapitałowej JSW. Polityka jest podstawowym dokumentem regulującym sposób realizacji funkcji compliance w Grupie. Zawiera podział związanych z tym obowiązków i kompetencji pomiędzy poszczególne komórki oraz tryby i sposoby rozpoznawania zgłoszeń i prowadzenia postępowań wyjaśniających.  Głównym celem Polityki jest przeciwdziałanie i ograniczenie skutków związanych z wystąpieniem w Grupie nieprawidłowości poprzez uregulowanie struktur zarządzania tym obszarem działalności, gdyż niezgodność z przepisami prawa i innymi regulacjami może nieść dla Spółki daleko idące negatywne skutki.

Za realizację postanowień Polityki oraz pozostałych regulacji wchodzących w skład Systemu Compliance, odpowiedzialne są nie tylko Zarządy, ale również Pracownicy i Współpracownicy stosownie do wykonywanego przez nich zakresu obowiązków i przyznanych im uprawnień. Na poziomie poszczególnych Spółek lub Zakładów, obowiązki te wykonywane są przez Koordynatorów Compliance przy współudziale Komórki Compliance, o ile wymagają tego okoliczności. Koordynację i nadzór nad funkcjonowaniem Systemu Compliance na poziomie JSW i Grupy wykonuje Komórka Compliance.

Wprowadzenie polityki pozwoli m.in. na  zapewnianie zgodności, w tym przestrzegania powszechnie obowiązujących zwyczajów i reguł etycznych oraz identyfikację i adresowanie ryzyka braku zgodności oraz wystąpienia nieprawidłowości, zapewnienie transparentności i jawności w prowadzonej działalności gospodarczej czy efektywnej współpracy pomiędzy Spółkami.

W chwili sporządzania raportu toczył się jeden proces sądowy dotyczący zachowań antykonkurencyjnych i naruszeń przepisów antymonopolowych. Jest to jednak sprawa z powództwa Jastrzębskiej Spółki Węglowej  wszczęta w grudniu 2019 roku. Spór dotyczy zasądzenia solidarnie od spółek Minova Ekochem SA, A.Weber Sp. z o.o. oraz DSI Schaum Chemie Sp. z o.o. odszkodowania na rzecz JSW  z tytułu zmowy cenowej na rynku chemii górniczej w latach 2005-2011. Wartość sporu to około 118,7 mln zł. JSW w przedmiotowym postępowaniu reprezentowana jest przez Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej.

Jednocześnie JSW nie posiada wiedzy, aby Spółka dopuściła się niezgodności z przepisami lub regulacjami w zakresie zagadnień opisanych wskaźnikiem 419-1 (Niezgodność z prawem lub regulacjami w obszarze społecznym i ekonomicznym).

Grupa JSW przywiązuje szczególną wagę do odpowiedzialności korporacyjnej i powstawaniu nadużyć zarówno wewnątrz organizacji, jak i jej otoczenia zewnętrznego. Przyjęta w listopadzie 2019 roku Procedura zgłaszania nieprawidłowości stanowi element Systemu Compliance, którego celem jest zapobieganie nieprawidłowościom – naruszeniom przepisów prawa lub przyjętych przez Spółkę standardów postępowania i regulacji wewnętrznych.

Celem Procedury jest wprowadzanie jednolitych zasad zgłaszania nieprawidłowości niezależnie od ich charakteru. Procedura nie służy do zgłaszania ogólnych problemów związanych z wykonywaną pracą i niestanowiących nieprawidłowości. Takie kwestie rozwiązywane są w ramach istniejących relacji służbowych, bądź innych dedykowanych do tych celów regulacji wewnętrznych Spółki.

Mając na uwadze charakter  i skalę prowadzonej działalności przez Grupę JSW,  zidentyfikowaliśmy najważniejsze obszary potencjalnie narażone na zachowanie korupcyjne, do których zaliczyć można obszary związane z procesami zakupowymi, planowaniem inwestycji czy też udzielaniem informacji cenotwórczych osobom nieuprawnionym.

W celu niedopuszczania do pojawiania się  niewłaściwych zachowań, w grudniu 2019 roku Zarząd JSW podjął uchwałę w sprawie przyjęcia Polityki Antykorupcyjnej Grupy Kapitałowej JSW. Celem Polityki jest zapewnienie, że działalność Grupy JSW jest zgodna z przepisami prawa, w tym w szczególności przepisami dotyczącymi zapobiegania korupcji, a otoczenie, w którym wszystkie spółki prowadzą swoją działalność jest wolne od wszelkich nadużyć.

Polityka określa zasady i obowiązki pracowników związane z przeciwdziałaniem wystąpienia zjawisk korupcyjnych, stanowi jednoznaczne potępienie korupcji, która została zdefiniowana w przyjętej polityce.

Stworzono również mechanizmy mające na celu ograniczenie ryzyka wystąpienia danej kategorii naruszeń, co jest realizowane m.in. za pomocą określenia obszarów działalności o zwiększonym ryzyku wystąpienia korupcji czy zdefiniowania sygnałów alarmowych, których wystąpienie może świadczyć o podwyższonym ryzyku niewłaściwych zachowań.

Zasady opisane w Polityce Antykorupcyjnej mają zastosowanie do każdej ze spółek  wchodzących w skład Grupy JSW. Wszystkie spółki w Grupie mają obowiązek wdrożenia Polityki w odniesieniu do swoich członków zarządu, pracowników, współpracowników, kontrahentów, pełnomocników oraz przedstawicieli i jednostek im podległych, z którymi pozostają w bezpośredniej relacji (podmioty obowiązane). W celu przeciwdziałania korupcji spółki stosują wewnętrzne procedury, mające zarówno charakter organizacyjny, jak i finansowy. Służą one m.in. monitorowaniu i kontroli stosowanych praktyk w obszarze doboru kontrahentów, zawierania umów, rachunkowości i przechowywania dokumentów. Każdy podmiot obowiązany ma obowiązek zgłaszania nieprawidłowości oraz wystąpienia innych okoliczności mogących budzić wątpliwości, w tym w szczególności budzących podejrzenie możliwości wystąpienia Korupcji. Komórka Compliance w JSW przedstawia Zarządowi JSW coroczny raport z realizacji niniejszej polityki.

W ramach Polityki antykorupcyjnej ustalono dedykowaną linię raportowania o stwierdzonych bądź potencjalnych nieprawidłowościach.

Równocześnie opracowano dedykowaną kampanię edukacyjną i promocyjną celem budowania zaufania w szczególności wśród pracowników i współpracowników oraz wspierania kultury etycznej, propagowania prawidłowych norm postępowania czy też promowania kanału zgłaszania nadużyć. W tym celu przygotowano pakiet szkoleń, który będzie adresowany do wybranych grup osób w poszczególnych spółkach z Grupy JSW. Opracowane szkolenia mają sprofilowany charakter, których treść odpowiada wyodrębnionym szczeblom organizacyjnym. Zgodnie z opracowanym w grudniu 2019 roku harmonogramem planowane jest objęcie podstawowym programem szkoleniowym 337 osób, obejmując również zarządy oraz najwyższe kierownictwo poszczególnych spółek z Grupy JSW.

W 2019 i roku poprzedzającym nie stwierdzono wystąpienia przypadku korupcji w Grupie JSW.

Podstawową zasadą prowadzenia działalności przez Grupę JSW jest bezwzględna zgodność z prawem, zasadami uczciwej konkurencji oraz dobrymi obyczajami. Właściwe zarządzanie Konfliktem Interesów jest częścią kultury korporacyjnej, za którą odpowiadają zarządzający, pracownicy czy ich współpracownicy. W grudniu 2019 roku Zarząd JSW podjął uchwałę w sprawie przyjęcia Polityki zarządzania konfliktem interesów Grupy Kapitałowej JSW. Polityka zawiera wskazówki dotyczące rozstrzygania konfliktu pomiędzy interesami Spółki a osobistymi interesami jej pracowników oraz innych podmiotów obowiązanych.

W konsekwencji przyjęcia tej polityki budowane jest zaufanie w szczególności wśród pracowników, jak i współpracowników poprzez zdefiniowanie konfliktu interesów i sytuacji mogących skutkować jego powstaniem. Polityka określa także metody postępowania w celu zapobiegania oraz zarządzania konfliktem interesów, a także ustanawia zasady mające na celu maksymalne zminimalizowanie możliwości zaistnienia ewentualnych konfliktów.

Każda ze spółek w Grupie JSW ma obowiązek wdrożenia polityki w odniesieniu do członków Zarządu, pracowników, współpracowników, pełnomocników / przedstawicieli i jednostek im podległych, z którymi pozostaje w bezpośredniej relacji. Polityka nie określa zasad dotyczących rozstrzygania Konfliktu Interesów pomiędzy Spółkami. W takich przypadkach stosuje się odpowiednio obowiązujące regulacje wewnętrzne Grupy JSW oraz przepisy prawa.

Spółka dba o równouprawnienie w zakresie zatrudnienia, jak również stara się eliminować konflikty oraz zapobiegać dyskryminacji i nadużyciom związanym z zatrudnianiem krewnych oraz osób bliskich dla osób zatrudnionych. Dotyczy to w szczególności tych osób, które pełnią funkcje kierownicze i zarządcze lub mają istotny wpływ na funkcjonowanie Spółki.

Postanowienia przyjętej w 2019 roku polityki obowiązują wszystkich pracowników oraz członków zarządów i dotyczą wzajemnych relacji między osobami zatrudnionymi w danej Spółce. Postanowienia polityki uzupełniają obowiązujące w Spółce zasady dotyczące zatrudniania, premiowania, awansowania, udzielania kar, wyciągania sankcji pracowniczych oraz  nawiązywania lub rozwiązywania współpracy.

Polityka definiuje osoby bliskie i krewnych, określa zasady zatrudniania i współpracy z osobami bliskimi i krewnymi, relacje pomiędzy zatrudnionymi osobami, obowiązek informowania o nieprawidłowościach oraz konsekwencje, wynikające z niestosowania się do danej polityki.

Każda ze spółek w Grupie JSW ma obowiązek wdrożenia polityki w odniesieniu do osób zatrudnionych, z którymi pozostaje w bezpośredniej relacji.

Grupa JSW nie podejmuje współpracy z podmiotami, których działalność ma choćby częściowo przestępczy charakter lub budzi uzasadnione wątpliwości. Dotyczy to w szczególności wszelkich form działalności korupcyjnej, unikania opodatkowania lub nieregulowania należności publicznoprawnych, jak również wszelkich innych przejawów działalności przestępczej.

W przypadku, gdy informacja lub uzasadnione podejrzenie odnośnie do legalności działania bądź unikania opodatkowania lub nieregulowania należności publicznoprawnych ujawnią się w toku współpracy, Spółka zmierza do zakończenia współpracy w możliwie najkrótszym terminie z takim Kontrahentem.

Przed podjęciem decyzji o nawiązaniu współpracy z Kontrahentem, uwzględniając jego charakter organizacyjno-prawny, Spółka obowiązana jest do podjęcia działań w celu zweryfikowania podstawowych informacji na jego temat, w tym w szczególności faktu istnienia i prowadzenia działalności oraz poprawności danych przekazanych przez kontrahenta czy weryfikacji statusu podmiotu jako czynnego podatnika VAT. Fakt przeprowadzenia weryfikacji kontrahenta jest  dokumentowany.

Celem zarządzania ryzykiem korporacyjnym jest identyfikacja potencjalnych zdarzeń oraz ryzyk mogących wywrzeć wpływ na organizację, utrzymywanie ryzyka w ustalonych granicach oraz rozsądne zapewnienie realizacji celów biznesowych. Jest to proces ciągły, podlegający modyfikacjom będącym i stanowiącym konsekwencję zmieniającego się otoczenia gospodarczego, działalności Grupy i wpływu poszczególnego ryzyka na cele biznesowe Grupy. Zarządzanie ryzykiem korporacyjnym jest jednym z narzędzi wspierających skuteczność realizacji celów strategicznych oraz operacyjnych, a także zapewniającym informację o ryzykach skuteczności zarządzania nimi.

Zgodnie z obowiązującymi wewnętrznymi regulacjami, dla zidentyfikowanych ryzyk wyznaczony jest właściciel ryzyka odpowiedzialny za zarządzanie tym ryzykiem, sporządzane są karty ryzyka, określone są parametry mierzące dane ryzyko, działania mitygujące i plany reakcji na ryzyko. Podejmując odpowiedzialność za ryzyko każdy właściciel ryzyka zarządza głównymi czynnikami ryzyka, przypisanego do niego w ramach systemu ERM. Rozpoznanie ryzyk i wdrożenie narzędzi ich ograniczenia pozwala na podjęcie skutecznych działań prewencyjnych wobec zagrożenia. Zarządzanie ryzykiem jest  procesem, który w sposób metodyczny rozwiązuje kwestie związane z zagrożeniami dla działalności organizacji, jakie miały miejsce w przeszłości, występują obecnie i w największym stopniu mogą wystąpić w przyszłości.