Wpływ wojny w Ukrainie 1 H 2023

WPŁYW KONFLIKTU ZBROJNEGO W UKRAINIE NA DZIAŁALNOŚĆ GRUPY

W okresie 6 miesięcy zakończonym 30 czerwca 2023 roku, konflikt zbrojny w Ukrainie oraz sankcje nakładane na Rosję w dalszym ciągu oddziaływały na sytuację makroekonomiczną w Europie i na świecie.

Wojna w Ukrainie i sankcje nałożone na Rosję wpłynęły na reorganizację globalnego rynku węgla koksowego. Przed wojną w Ukrainie udział Rosji w imporcie węgla koksowego do UE wynosił około 10% dla węgla koksowego i około 30% dla węgla PCI. Po wprowadzeniu sankcji węgiel rosyjski został przekierowany na rynek azjatycki, głównie do Indii i Chin. Brakujący wolumen na rynku europejskim został uzupełniony dostawami z Australii i USA. Sankcje nałożone na Rosję nie wpłynęły znacząco na obniżenie podaży węgla koksowego na rynkach globalnych, natomiast zmieniły kierunki handlu.

W I półroczu 2023 roku konflikt zbrojny w Ukrainie i sankcje nałożone na Rosję miały ograniczony wpływ na ceny węgla koksowego. W warunkach słabego globalnego popytu w sektorze stalowym decydującym czynnikiem wpływającym na poziom cen węgla koksowego były wahania podaży tego surowca ze strony jego największych eksporterów, tj. Australii, USA i Kanady. Notowania węgla koksowego rosły dynamicznie na początku 2023 roku na skutek nieprzewidzianych ograniczeń podaży (m.in. przez warunki pogodowe, geologiczne, wypadki, utrudnienia logistyczne, strajki), osiągając maksymalny poziom 390 USD/t w lutym 2023 roku. W II kwartale 2023 roku notowania węgla koksowego sukcesywnie spadały w warunkach słabego globalnego popytu wynikającego z niższej produkcji stali i braku spodziewanej wcześniej odbudowy zapotrzebowania na stal, przy jednoczesnej poprawie podaży węgla koksowego. Notowania ustabilizowały się w maju i czerwcu 2023 roku, oscylując wokół poziomu 230 USD/t.

W I półroczu 2023 roku ceny węgla energetycznego spadły w wyniku słabszego popytu (spadek europejskiego importu węgla drogą morską w II kwartale 2023 roku w stosunku do II kwartału 2022 roku wyniósł 40%) na co wpłynęły: mniejsza generacja energii elektrycznej z węgla kamiennego w warunkach łagodnej zimy oraz wysokie zapasy pozostałe po intensywnym imporcie w 2022 roku po wybuchu wojny w Ukrainie i nałożeniu sankcji na Rosję. Presję na ceny węgla energetycznego wywierały także niższe ceny gazu i większa jego dostępność. Średnia notowań węgla energetycznego w portach ARA w I półroczu 2023 roku wyniosła 137,28 USD/t i była niższa o 51,7% w stosunku
do I półrocza 2022 roku (284,40 USD/t). W I kwartale 2023 roku średnia notowań wyniosła 147,42 USD/t, a w II kwartale 2023 roku spadła o 13,8% do 127,13 USD/t.

Rynek krajowy węgla energetycznego reaguje na zmiany notowań w portach ARA z pewnym opóźnieniem, ceny dla głównego krajowego odbiorcy węgla energetycznego - zakładów energetyki zawodowej, ustalane są w większości przypadków na okresy roczne. Notowania Polskiego Indeksu Rynku Węgla Energetycznego w sprzedaży do energetyki zawodowej i przemysłowej (PSCMI 1)
w I kwartale 2023 roku wyniosły 700,22 PLN/t, w kwietniu wyniosły 705,49 PLN/t, a w maju 716,43 PLN/t (według dostępnych danych ARP za II kwartał 2023 roku).

 W obliczu groźby kryzysu energetycznego, rosnących kosztów, niepewności zapotrzebowania na produkty stalowe, wiele koncernów stalowych pod koniec 2022 roku wprowadziło ograniczenia produkcji i czasowe wyłączenia wielkich pieców. Większość wyłączonych wielkich pieców powróciła do pracy w I półroczu 2023 roku, z wyjątkiem tych, które były przewidziane do planowanych remontów
i konserwacji.

W I kwartale 2023 roku, w oczekiwaniu na wzrost zapotrzebowania na stal na rynku europejskim i na skutek przywrócenia wielkich pieców do pracy, produkcja stali w UE systematycznie wzrastała. Wpłynęło to na wzrost notowań koksu wielkopiecowego na rynku europejskim, jednak wzrost był znacznie niższy niż notowań węgla koksowego. W II kwartale 2023 roku nastroje rynkowe uległy pogorszeniu, a spadek produkcji stali, nadwyżka koksu oraz silna konkurencja cenowa ze strony Chin spowodowała, że notowania cen koksu na rynku europejskim również spadły. W I kwartale 2023 roku koks wielkopiecowy (64/62 CSR) na bazie CFR był wyceniany na rynku europejskim na poziomie 443,33 USD/t, a w II kwartale 2023 roku na poziomie niższym o 3%, tj. 430,00 USD/t. Średnia notowań za
I półrocze 2023 roku wyniosła 436,67 USD/t i była o 32,8% niższa niż w I półroczu 2022 roku (650,00 USD/t).

Wojna w Ukrainie oprócz zagrożeń stwarza również szanse rynkowe dla działalności Grupy. Rośnie pozycja rynkowa Grupy jako lokalnego, stabilnego i przewidywalnego dostawcy surowców dla przemysłu stalowego, czego dowodem są zawarte w ostatnim roku kontrakty wieloletnie z kluczowymi odbiorcami. Grupa jest strategicznym partnerem dla wielu europejskich hut dostarczającym większość zużywanego przez nie węgla koksowego lub koksu.

Rozwój sytuacji rynkowej obarczony jest dużym ryzykiem, trudno szacować długookresowy wpływ wojny w Ukrainie na europejski i globalny rynek, a w konsekwencji na przyszłą sytuację finansową
i działalność operacyjną Grupy. W skali globalnej wojna na terytorium Ukrainy przekłada się na mniej stabilną sytuację gospodarczą, wzrost inflacji oraz wzrost stóp procentowych. Grupa na bieżąco monitoruje sytuację gospodarczą, w celu oceny jej potencjalnego negatywnego wpływu na Grupę
i podjęcia działań mitygujących ten wpływ.

Źródło: Sprawozdanie Zarządu z Działalności Grupy Kapitałowej Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. za okres 6 miesięcy zakończony 30 czerwca 2023 roku