Zarząd JSW postawił sobie za cel unowocześnianie procesów zarządzania oraz projektowania w kopalniach. W Spółce prowadzonych jest kilka projektów, między innymi modelowanie złoża 3D i harmonogramowanie produkcji. Wszystkie projekty wymagają ogromnego zaangażowania kopalnianych działów mierniczo-geologicznych i co oczywiste, zakupu nowoczesnego sprzętu. Po wcześniejszych zakupach nowoczesnych tachimetrów, teraz mierniczy z JSW otrzymali skanery ręczne.
- Prowadzony przez JSW proces cyfryzacji i informatyzacji ciągu produkcyjnego wiąże się wprost z doposażeniem działów mierniczo-geologicznych w nowy sprzęt. Musimy pamiętać, iż w warunkach kopalni i zarządzania procesem wydobycia faza przygotowania produkcji ma kluczowe znaczenie dla jej racjonalności i trafności. Oznacza ona zebranie niezbędnych informacji o charakterze wybieranego złoża, zwłaszcza czynnikach ograniczających prowadzenie eksploatacji. Proces cyfryzacji i informatyzacji jest zapisany w strategii do roku 2030 w programach, „Jakość” i „Efektywność” – powiedział Artur Dyczko, zastępca prezesa zarządu JSW ds. strategii i rozwoju.
Dlaczego skanery ręczne? To wynika ze specyfiki górnictwa na Górnym Śląsku, a w szczególności w zakładach JSW, gdzie wyrobiska prowadzone są na znacznych głębokościach, a gabaryty i zagrożenia naturalne ograniczają wykorzystanie tradycyjnych urządzeń pomiarowych. Zdaniem geodetów nie ma już alternatywy dla dobrej dokumentacji kopalni podziemnych innej, niż przejście z istniejącej dokumentacji 2D na dokumentację 3D. Przy tak dużej koncentracji robót górniczych i przygotowawczych oraz robót eksploatacyjnych projekt narzuca potrzebę zastosowania nowoczesnych urządzeń i przyrządów pomiarowych, które zapewniają wysoką dokładność przy stosunkowo krótkim czasie pomiaru, niepowodujących przerw w ruchu zakładu górniczego.
Pierwszym etapem wdrożenia skanerów ręcznych w kopalniach JSW było przeprowadzenie pomiarów testowych z zastosowaniem różnego typu skanerów laserowych. Tu bardzo pomocni okazali się pracownicy Wydziału Geodezji Górniczej i Inżynierii Środowiska AGH, których wsparcie merytoryczne pozwoliło na szybkie podjęcie decyzji o zakupie skanera ręcznego typu ZEB-REVO RT.
Jest to niewielkie, mobilne urządzenie pozwalające na wykonanie skanu w ruchu, jego całkowita waga nie przekracza 1 kg. Jego działanie opiera się na algorytmie SLAM (Simultaneous Localisation And Mapping), który pozwala na szczegółowe odwzorowanie otoczenia w 3D. Skaner współpracuje z tabletem, na którym na bieżąco można obserwować postęp skanowania. Pomiar odbywa się z szybkością 43 200 punktów/sek., pole widzenia - 360°. Jego zasięg, dla zamkniętych pomieszczeń wynosi 30 metrów, a dla otwartych przestrzeni od 15 do 20 metrów. Skan trwa około 10 minut, oprogramowanie dołączone do pakietu pozwala na wykonanie rejestracji w zakresie dokładności od 3 do 30 cm. Skaner ręczny w znaczący sposób usprawnił i przyspieszył sporządzanie dokumentacji mierniczo-geologicznej. Ponadto jest wykorzystywany w miejscach z ograniczonym dostępem m.in. opady stropu, miejsca z przestrzenią zawałową, co znacznie przyczynia się do poprawy bezpieczeństwa pracy geodetów górniczych. Prócz tak szerokiego zastosowania przy pracach dołowych, skanery są wykorzystywany do prac na powierzchni przy pomiarze objętości hałd węgla, urobku oraz inwentaryzacjach obiektowych.
Kolejną częścią projektu wdrożenia pomiarów 3D w kopalniach należących do Jastrzębskiej Spółce Węglowej jest zakup skanerów stacjonarnych. Do tej pory Spółka na zakup nowoczesnych urządzeń pomiarowych wydała prawie 2 miliony złotych, w niedalekiej przyszłości chce wydać kolejne 2,5 miliona złotych. Pełny pierwszy model 3D złoża w JSW ma być gotowy pod koniec roku.
