15 grudnia 1981 roku – na początku stanu wojennego – wojsko i milicja użyły broni przeciwko górnikom ówczesnej kopalni „Manifest Lipcowy” (dziś to Ruch Zofiówka). W 41. rocznicę tych wydarzeń oficjalnie zaprezentowano mozaikę witrażową z podobizną świętej Barbary, która powstała w niespełna pół roku i składa się z tysięcy elementów.

– Odsłaniamy dzisiaj mozaikę, która upamiętnia bohaterstwo uczestników tamtych dni. Szanowni uczestnicy tamtych wydarzeń, pamiętamy i dziękujemy za to, co zrobiliście dla nas i dla Ojczyzny. Czujemy się zobligowani być strażnikiem historii, aby to, co wydarzyło się na jastrzębskiej ziemi nigdy nie zostało zapomniane – powiedział Tomasz Cudny, prezes zarządu JSW S.A. podczas uroczystości odsłonięcia mozaiki.

Dawna kopalnia „Manifest Lipcowy” była pierwszym zakładem przemysłowym, w którym funkcjonariusze ZOMO użyli broni palnej wobec strajkujących górników. 15 grudnia 1981 roku górniczy protest tłumiło 1700 milicjantów i żołnierzy, uzbrojonych także w czołgi i wozy bojowe. W pacyfikacji rannych zostało 4 górników. Dzień później, 16 grudnia spacyfikowano kopalnię „Wujek” w Katowicach, gdzie zginęło 9 górników, a kilkudziesięciu zostało rannych.

– Z perspektywy minionych lat zdajemy sobie sprawę, że potrzeba było aktu wyjątkowej odwagi, aby w tamtym czasie przeciwstawić się złu, które reprezentował system komunistyczny. Trzeba było głęboko wierzyć w sens walki, aby podjąć ryzyko buntu i upomnieć się o sprawiedliwość i godność ludzi pracy. Ofiara i poświęcenie górników z jastrzębskich kopalń to dla nas wielka lekcja solidarności – napisał wicepremier Jacek Sasin w liście odczytanym podczas uroczystości przez Piotra Pyzika, podsekretarza stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych.

Uroczyste obchody rocznicowe zostały poprzedzone konferencją historyczną poświęconą pacyfikacji śląskich kopalń. W panelu wzięli udział m.in. uczestnicy tamtych wydarzeń, związkowcy oraz dyrektorzy kopalń i zakładów JSW.